Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ახალი მითი, რომ ცივმა წყალმა შეიძლება ადამიანი მოკლას, კიდევ ერთი დასანგრევი მითია,” - კარდიოლოგი ხათუნა ჯალაბაძე

„ახალი მითი, რომ ცივმა წყალმა შეიძლება ადამიანი მოკლას, კიდევ ერთი დასანგრევი მითია,” - კარდიოლოგი ხათუნა ჯალაბაძე

კარდიოლოგმა, რითმოლოგმა ხათუნა ჯალაბაძემ ნაბახუსევზე უეცარი გარდაცვალების მიზეზებზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ უეცარ სიკვდილს ცივი წყალი ვერ გამოიწვევს:

„ჩვენ დიდი ხანია ვებრძვით სამედიცინო მითებს, რომელიც საზოგადოებაში, სამწუხაროდ, ბევრია. ერთ-ერთი მითი იყოს ის, რომ უეცარი სიკვდილი იყო თრომბოემბოლიით გამოწვეული სიკვდილი. აქ გულს საერთოდ არ ახსენებდნენ. წლების მანძილზე ასე იყო. „თრომბი გაისროლა“ - ეს ცნობილი ფრაზა, რომელიც საზოგადოებაში ტრიალებდა ჩვენ შევასუსტეთ და ძალიან იშვიათად მესმის, რომ ის დაიღუპა უცბად და ე.ი. თრომბმა გაისროლა.“

ხათუნა ჯალაბაძის თქმით, ნაბახუსები ორგანიზმისთვის კრიტიკული მდგომარეობაა:

„ახალი მითი, რომ ცივმა წყალმა შეიძლება ადამიანი მოკლას, კიდევ ერთი დასანგრევი მითია. თვითონ „პახმელია“ არის კრიტიკული მდგომარეობა და არამარტო გულისთვის. ის ორგანიზმისთვის არის კრიტიკული მდგომარეობა, განსაკუთრებით გულისთვის. გული მგრძნობიარე ორგანოა. ის, რომ გული გრძნობს თქვენს ტემპერატურის მერყეობას, გრძნობს, რომ ორგანიზმში რაღაც არ არის კარგად და ხასიათი გეცვლებათ, ეს გულის დამსახურებაა.“

„როდესაც გვაქვს ე.წ. „პახმელიის“ სინდრომი, ადვილია არითმიის გამშვები მექანიზმი იყოს ნებისმიერი პატარა რამ, თუნდაც წყალი, ემოცია, გაცინებაც. ჩამრთველი რა გახდება იმისთვის, რომ დაიწყოს სიცოცხლისთვის საშიში არითმია, არ ვიცით. მთავარია, რომ ჩვენ შევუქმენით საფუძველი ამ ტრიგერს, სხვა შემთხვევაში ტრიგერი ვერ იქნებოდა ცხელი შხაპი, ცივი წყალი, სიცილი. ეს არ იქნებოდა ტრიგერი, როდესაც გული იმუშავებდა ნორმალურად. ყველაზე მისაღები სცენარი, რომელსაც თვალი უნდა გავუსწოროთ არის ის, რომ გულის მდგომარეობა არ იყო კარგი, ან პულსი იყო ძალიან მაღალი, ცივი წყალი და სხვა ტრიგერი იყო მხოლოდ გამშვები. ზარი კარებზე, ტელეფონის ზარი - ესეც შეიძლება გახდეს ტრიგერი ამ დაძაბულ სიტუაციაში, რომელშიც გული მუშაობს ზოგადი ინტოქსიკაციის, დიდი სტრესის გამო. ცივი წყალი მითის დასაწყისია, რომელიც აქვე უნდა გაჩერდეს. წყალი ვერასდროს ვერ იქნება უეცარი სიკვდილის მიზეზი,“- აღნიშნულ საკითხზე ხათუნა ჯალაბაძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად