Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

4 მნიშვნელოვანი პროფილაქტიკური ანალიზი, რომელიც დაავადებების ადრეულ ეტაპზე დიაგნოსტირების შესაძლებლობას გვაძლევს - ნინო ღულათავას რეკომენდაცია

4 მნიშვნელოვანი პროფილაქტიკური ანალიზი, რომელიც დაავადებების ადრეულ ეტაპზე დიაგნოსტირების შესაძლებლობას გვაძლევს - ნინო ღულათავას რეკომენდაცია

ლაბორატორიული მედიცინის სპეციალისტმა ნინო ღულათავამ პროფილაქტიკის მიზნით ლაბორატორიული კვლევების ჩატარების მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„პანდემიის პერიოდმა კიდევ უფრო მეტად გამოაჩინა, რომ ლაბორატორიული სერვისი არის ერთ-ერთი წამყვანი, რომელიც საშუალებას გვაძლევს გამოვავლინოთ გვაქვს თუ არა რაიმე დარღვევები. ლაბორატორიული ტესტები ადრეულ ეტაპზე გვაძლევს ინფორმაციას, არის თუ არა რაიმე ცვლილებები. შესაძლოა, პაციენტს არ ჰქონდეს რაიმე სახის სიმპტომი ან ჩივილი, მაგრამ პროფილაქტიკური ლაბორატორიული კვლევებით აღმოვაჩინოთ ის დარღვევები, რომელიც უსწრებს კლინიკურ სიმპტომებს. ეს შესაძლებლობას გვაძლევს ადრეულ ეტაპზე მოვახდინოთ დიაგნოზის დასმა და მკურნალობა.

პროფილაქტიკური გამოკვლევები ისეთი კვლევებია, როგორებიც არის: სისხლის საერთო ანალიზი, შარდის საერთო ანალიზი, კვლევა გლუკოზაზე და კვლევა კრეატინინზე. ეს ის კვლევებია, რომლებიც თავიდავნე გვაძლევს შესაძლებლობას, მივიღოთ ძალიან ბევრი ინფორმაცია. ავიღოთ სისხლის საერთო ანალიზი. საკმაოდ რუტინული კვლევაა. ამ კვლევის საფუძველზე ექიმს ძალიან თამამად შეუძლია გამოიტანოს დასკვნა გვაქვს თუ არა ჰემატოლოგიური დარღვევა, ინფექცია, ადრეულ ეტაპზე ვთქვათ რაიმე ონკოლოგიასთან ხომ არ გვაქვს საქმე. ეს სკრინინგული, პროფილაქტიკური ტესტია, რომელიც მოიცავს და გვაძლევს ძალიან ბევრ ინფორმაციას პაციენტზე. თანამედროვე კვლევებით შესაძლებელია სეფსისის ადრეული დიაგნოსტიკა, ანემიის ადრეული დიაგნოსტიკა. ეს თავიდანვე მოგვცემს საშუალებას, რომ დროულად მოვახდინოთ ამის მკურნალობა.

შარდის საერთო ანალიზი გვაძლევს ძალიან ბევრ ინფორმაციას ადამიანის ჯანმრთელობის მდგომარეობაზე. იქ შეგვიძლია ვისაუბროთ თირკმლის ფუნქციებზე, ღვიძლის ფუნქციების დარღვევაზე, ინფექციებზე, თანდაყოლილ დაავადებებზე. ეს კვლევა ადრეული შეფასების საშუალებას გვაძლევს,“- მოცემულ საკითხზე ნინო ღულათავამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო:​ „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად