Baby Bag

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი? - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები MomsEdu.ge-ზე ყოველ სამშაბათს

მედიაპორტალი MomsEdu.ge ახალ რუბრიკას წარმოგიდგენთ - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციები. ყოველ სამშაბათს გაეცანით ენდოკრინოლოგ თინათინ კაჭარავას რჩევებს, მოგვწერეთ თემები, რომლებიც ყველაზე მეტად გაინტერესებთ.

ექიმი პირველ თემად წარმოგიდგენთ - რას გულისხმობს ცხოვრების ჯანსაღი წესი?

ცხოვრების ჯანსაღი წესი ჩვენი ჯანმრთელობის ერთ-ერთი ძირითადი წინაპირობაა. ჯანმრთელობა კი გულისხმობს ფიზიკურ, სულიერ და სოციალურ კეთილდღეობას.

ცხოვრების ჯანსაღ წესში იგულისხმება:

  • დაბალანსებული, მრავალფეროვანი, ჯერადი კვება
  • შენარჩუნებული სითხის ბალანსი
  • ზომიერი ფიზიკური აქტივობა
  • ძილის რეჟიმის მოწესირგება
  • მავნე ჩვევებზე უარის თქმა

უფრო კონკრეტულად კი - რეკომენდებულია დღის მანძილზე 4-5 ულუფა საკვების მიღება: სრულფასოვანი საუზმე, საუზმიდან რამდენიმე საათში სეზონური ხილი, რომელიც არის ცალკე კვება და არა წახემსება, როგორც უმეტესობა მიიჩნევს, სადილი, რომელიც დაბალანსებულია ნახშირწყლებით, ცილებით და მცირე რაოდენობით სასარგებლო მცენარეული ცხიმებით, ვახშამი კი სასურველია, მსუბუქი იყოს: რძის ნაწარმი, ბოსტნეულის სალათი და ა.შ. უნდა ვეცადოთ, საღამოს 8 საათის შემდეგ საკვები არ მივირთვათ. დიდი ყურადღება ეთმობა, რომ დღის რაციონი იყოს მრავალფეროვანი და გაჯერებული სეზონური ხილ-ბოსტნეულით, რომლებიც შეიცავენ მინერალებისა და ვიტამინების დიდ რაოდენობას. რაციონთან ერთად სუსრველია საკვების მოცულობის და კალორაჟის კონტროლი.

შენარჩუნებული სითხის ბალანსი ორგანიზმში - ერთ-ერთი წამყვანი პირობა ჯანსაღი ნივთიერებათა ცვლისთვის. ჩვენი ორგანიზმი შედგება 70% წყლისგან. იგი არის უნივერსალური გამხსნელი, ასრულებს „სატრანსპორტო სისტემის“ როლს, გამოაქვს ორგანიზმიდან ნივთიერებათა ცვლის პროცესის პროდუქტები და ხელს უწყობს თერმული წონასწორობის შენარჩუნებას. სითხის ბალანსის შენარჩუნება შესაძლებელია მხოლოდ წყლის მიღებით, მას ვერ ჩაანაცვლებს ვერც ერთი სხვა სითხე. ჯანმრთელი ადამიანისთვის (ვისაც არა აქვს რაიმე სახის ქრონიკული დაავადება) რეკომენდებულია მინიმუმ 1.5 ლ სითხის მიღება დღეში. სითხეზე მოთხოვნილება იცვალება გარემო პირობების შესაბამისად. ზაფხულის ცხელ დღეებში იზრდება წყალზე მოთხოვნილება, ამ დროს ორგანიზმი კარგავს დიდი რაოდენობით სითხეს და მასთან ერთად მინერალებს და ვიტამინებს, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს მიკრო, მარკო ელემეტების დეფიციტი და ავიტამინოზი (ვიტამინების დეფიციტი), სწორედ ამიტომ ყოველდღიურად ჩვენს ორგანიზშმი დიდი ყურადღება უნდა მიექცეს შენარჩუნებულ სითხის ბალანსს. 

რაც შეეხება ფიზიკურ აქტივობას, კიდევ ერთხელ ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ ვსაუბრობთ ფაქტობრივად ჯანმრთელ პოპულაციაზე. სასურველია, კვირაში 3-4 ჯერ დაახლობით 60-90 წუთი მსუბუქი ფიზიკური აქტივობა: ცურვა, ფიტნესი ან უბრალოდ სწრაფი ნაბიჯით სეირნობა.

რაც შეეხება ძილის რეჟიმს, არასრულფასოვანი ძილის დროს ორგანიზმში ირღვევა: ჰორმონალური ბალანსი, კერძოდ კი ჰორმონ ინსულინის დონე (რომელიც არის მაშენებელი ჰორმონი), ხდება მის მიმართ ორგანიზმის მგრძნობელობის დარღვევა, ქვეითდება იმუნური სისტემა, ხდება ნერვული სისტემის გადაძაბვა. ხშირად გამოუძინებელი ადამიანი უფრო მეტ კალორაჟს მიირთმევს, ვიდრე მას რეალურად ესაჭიროება. იზრდება გულსისხლძარღვთა დაავადებების რისკი. 7-8 საათი სრულფასოვანი ძილი აუცილებელი წინაპირობაა ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად.

ბოლოს კი დამეთანხმებით, რომ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ პუნქტებს ჩვენს ყოველდღიურობაში თან არ უნდა ახლდეს მავნე ჩვევები (თამბაქო, ალკოჰოლი და ა.შ). ვფიქრობ, მავნე ჩვევებზე უარის თქმა ერთ-ერთი ძირითადი და წამყვანი გამოწვევაა ცხოვრების ჯანსაღი წესის დროს.

ყოველთვის უნდა გვახსოვდეს, რომ ცხოვრების ჯანსაღ რეჟიმზე გადასვლა არ გადავდოთ ხვალისთვის, ორშაბათისთვის და ა.შ. არამედ დავიწყოთ დღესვე ჩვენს ჯანმრთელობაზე ზრუნვა.

ექიმი ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ მოვიშოროთ გულძმარვა ისე, რომ წამლებზე არ ვიყოთ დამოკიდებული? - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

როგორ მოვიშოროთ გულძმარვა ისე, რომ წამლებზე არ ვიყოთ დამოკიდებული? - გიორგი ღოღობერიძის რჩევები

ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ გულძმარვასთან გამკლავების გზებსა და მეთოდებზე ისაუბრა:

„დღეს ვისაუბრებთ გასტროეზოფაგური რეფლუქსური დაავადების შესახებ, რომელსაც ჩვენთან უბრალოდ რეფლუქსს ეძახიან. ამ დროს საყლაპავის ქვედა ნახევარში ან მთელ სიგრძეზე შემოდის კუჭის შიგთავსი, ძალიან ბევრი და ძალიან ხშირად. ეს პაციენტს უვლინდება სხვადასხვანაირად: გულძმარვა, ტკივილი მკერდის ძვლის უკან, მჟავე გემო პირის ღრუში, ცუდი სუნი პირის ღრუდან, კბილების დაზიანება, ქონიკული ხველა, ხშირი ნერწყვდენა. რა ხდება საბოლოო ჯამში? პაციენტი მიდის ექიმთან. მას უნიშნავენ წამლებს, მჟავიანობის დამაქვეითებლებს, ანტაციდებს, მედიკამენტებს, რომლებიც ცვლიან სპინქტერის ტონუსს. ექიმები არ ეუბნებიან მათ, რომ ასეთ პაციენტებს ეს პრობლემა ხშირად ექნებათ ქრონიკულად. რეფლუქსი ყოველდღიურობაში გვხვდება. როგორც დაავადება, ის ქრონიკულია. მას მუდმივად სჭირდება მკურნალობა, რის გამოც პაციენტები იმედგაცრუებულები რჩებიან.

ამ დაავადების დროს მარტო მედიკამენტებში კი არ არის გამოსავალი, არამედ ცხოვრების სტილის შეცვლაში. მინდა, შემოგთავაზოთ რამოდენიმე მარტივი რჩევა, რომელიც უნდა შეასრულოთ, თუ გინდათ, რომ მუდმივად არ იყოთ თამოკიდებული მედიკამენტებზე. რჩევა ნომერი პირველი: თუ თქვენ ხართ ჭარბწონიანი, წონა შეამცირეთ. თუ წონას არ შეამცირებთ, კუჭის შიგთავსი ყოველთვის ამოვა საყლაპავში, თუ ამისკენ ხართ მიდრეკილი. თუ წონას შეამცირებთ, პრობლემა ნახევრად მოგვარდება. თავი დაანებეთ მოწევას. თამბაქოს კვამლი საყლაპავის ქვედა სპინქტერს ადუნებს. მოერიდეთ ალკოჰოლს, მოერიდეთ გაზიან სასმელებს, ისეთ საკვებს, რომლებიც ზრდის აირების მომძლავრებას თქვენს ნაწლავებში. გაზრილი აირები ხელს შეუწყობს ბოყინს. თუ ისედაც გაქვთ რეფლუქსი, კიდევ უფრო მეტი შემოვა მარილმჟავა.

საღამოს საათებში საკვების მიღებას უნდა მოერიდოთ. თუ თქვენ აპირებთ დაძინებას და ერთი საათით ადრე შეჭამეთ საკვები, დაწოლისას მარილმჟავა ამოვა საყლაპავში. ჩვენ ერთ ჯერზე გვიყვარს ყველაფრის მიღება. ეს არ არის სწორი მიდგომა. სჯობს ბევრი საკვები მივიღოთ, მაგრამ გავანაწილოთ მთელ დღეზე. საკვები უნდა დაღეჭოთ რაც შეიძლება კარგად. ასე მას უფრო ნაკლები მოცულობა ექნება და კუჭს მალე არ ამოგივსებთ. როდესაც საღამოს საათებში დაწვებით, ბალიში ყოველთვის გქონდეთ ოდნავ უფრო მაღლა, ვიდრე აქამდე გქონდათ. ფიზიკური აქტივობა ამ დაავდების დროსაც თამაშობს ძალიან დიდ როლს. მედიკამენტები გასტროეზოფაგური რეფლუქსის პრობლემას მხოლოდ დროებით აგვარებს. რაც შეეხება ცხოვრების სტილს, ის მას მოაგვარებს უფრო დიდი ხნის განმავლობაში,“- აღნიშნულ საკითხზე გიორგი ღოღობერიძემ „მთავარი არხის“ გადაცემაში „მთავარი დიაგნოზი“ ისაუბრა.

წყარო: ​„მთავარი დიაგნოზი“

წაიკითხეთ სრულად