მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რა არის „ინტერვალური შიმშილი“, რას გულისხმობს კვების ეს ტიპი, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა აღნიშნული კვების რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.
„ინტერვალური შიმშილი“ ეს არის კვების ტიპი, რომელიც ყოველდღიურად უფრო და უფრო დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ინტერვალური კვების სხვადასხვა სახეობა არსებობს, მაგრამ ჩვენ ამჯერად მის ყველაზე გავრცელებულ ვარიანტზე - 16-საათიან შიმშილზე ვისაუბრებთ. უფრო გასაგებად რომ ვთქვათ, ამ მეთოდის დროს ადამიანი დღისით 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო შემდეგ 16 საათის განმავლობაში არაფერს არ მიირთმევს. ამ დროს ჩვენს ორგანიზმში ხდება ჰორმონალური ბალანსის აღდგენა, რითაც თავის მხრივ, ჩქარდება მეტაბოლიზმი და შენახული ცხიმი უფრო ხელმისაწვდომი ხდება გასახარჯად. დეტალურად: ორგანიზმში მატულობს ზრდის ჰორმონის დონე, რაც ხელს უწყობს ცხიმის წვას და კუნთური მასის მატებას. ორგანიზმში იკლებს ჰორმონ ინსულინის დონეც (ინსულინი აძლიერებს მადას და არის მაშენებელი ჰორმონი) და რეგულირდება მის მიმართ მგრძნობელობა, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს მეტაბოლიზმის მოწესრიგებას. „ინტერვალური შიმშილის“ დადებითი მხარეებია:
წონაში კლება, განსაკუთრებით, მუცლის არეში
ინსულინის მიმართ მგრძნობელობის აღდგენა
იმუნიტეტის ამაღლება
„ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება
ანტი კანცეროგენული (კიბოს საწინააღმდეგო) პროცესების გააქტიურება
აღსანიშნავია ისიც, რომ კვების ასეთი რეჟიმის დროს იზრდება ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობაც.
რაც შეეხება უარყოფით მხარეებს, თუ კვებისთვის გამოყოფილ პერიოდში რაციონი მდიდარი არ არის ვიტამინებით და მინერალებით, შეიძლება, ამან ადამიანის ორგანიზმის გამოფიტვაც კი გამოიწვიოს. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იმ 8 საათის განმავლობაში კვება იყოს ჯერადი, დაბალანსებული, მრავალფეროვანი და სასურველია, წახემსებების გარეშე. დაბალანსებული კვება თავის მხრივ რას გულისხმობს, მკითხველისთვის ჩვენი ყოველკვირეული რუბრიკის წინა თემაში უკვე დეტალურად განვმარტეთ. უნდა გვახსოვდეს, რომ დაბალანსებული კვება რეკომენდებულია ასევე დაკლებული კილოგრამების შესანარჩუნებლადაც, რადგან დაკლებული კილოგრამების ხელახლა დაბრუნების რისკს მინიმუმამდე ჯანსაღი ცხოვრების წესი ამცირებს.
თუმცა ორგანიზმში მიმდინარე დადებითი ცვლილებების მიუხედავად, „ინტერვალური შიმშილის“ კვების ტიპი არ არის ყველასთვის განკუთვნილი. მისი დაცვა არ არის რეკომენდებული ქალებისთვის, რომლებიც გეგმავენ ორსულობას, ან არიან ორსულად ან იმყოფებიან ლაქტაციის პერიოდში. ასევე არ არის რეკომენდებული იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც ანამნეზში აქვს კვებითი დარღვევების რომელიმე ტიპი (ანორექსია, გადაჭარბებული კვება ან ბულიმია, ნევროზი) ან მათ, ვისაც დიაგნოსტირებული აქვთ შაქრიანი დიაბეტი. „ინტერვალური შიმშილს“ რეჟიმს უნდა მოერიდონ ასევე დაბალი წნევის მატარებლები და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გამოხატული დაავადებების მქონე ადამიანები. მაგალითად, თუ ამ კვების რეჟიმის დაცვის დროს წარმოიქმნა განსაკუთრებული დისკომფორტი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში, როგორიცაა: გულისრევა, შებერილობა, კუჭის ტკივილი, ტკივილის შეგრძნება ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში, რეკომენდებულია „ინტერვალური შიმშილის“ შეწყვეტა. გარდა ამისა, უკუჩვენებად ითვლება ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.
უნდა გვახსოვდეს, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და გააჩნია მისთვის დამახასიათებელი ნივთიერებათა ცვლა, ამიტომ აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ნებისმიერი კვების ტიპის არჩევისას რეკომენდებულია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლების პროცესი სწორად წარიმართოს და ამით ორგანიზმს ზიანი არ მიადგეს.
„4 კილო და 600 გრამი დავიბადე, სახელიც ექიმებმა დამარქვეს,“ - აფხაზეთის ომის დროს ჭუბერის გზაზე დაბადებული გოგონას დაუჯერებელი ისტორია
ომის დროს ჭუბერის გზაზე დაბადებულმა ნინი აფრასიძემ თოქ-შოუ „პროფილში“ მადლობა გადაუხადა იმ ექიმს, რომელმაც მას სიცოცხლე აჩუქა:
„დედა, მამა და ბებო ომის დროს დრანდაში იყვნენ. დედას მალე უნდა ემშობიარა. დრანდიდან მანქანით სვანეთში წავიდნენ. ცოტა ხანს გვანდრაში იყვნენ. მერე გაიგეს, რომ ფრენები იყო საკენიდან ჭუბერში, სადაც დედა ნათესავის სახლში უნდა მისულიყო. საკენში რომ მივიდა დედა, უჰაერობა აწუხებდა. თვითმფრინავში ბევრი ხალხი იყო და არ ჩაჯდა. 10 წუთში ის თვითმფრინავი ჩამოვარდა. ჭუბერში მეორე თვითმფრინავით გადაფრინდნენ. იქ მამაჩემის ბიძის სახლს ეძებდნენ. ძალიან ბევრი იარეს ფეხით, როგორც დედა ამბობს, დაახლოებით 10 კილომეტრი გაიარეს ფეხით. ამ დროს მამა არ იყო მასთან ერთად. დედა მას ჭუბერში უნდა დალოდებოდა, რომ მერე ერთად წამოსულიყვნენ. როგორც ბებო ამბობს, 10 დღის განმავლობაში ჭუბერში ყოფილან. დედას მალე ტკივილები დაეწყო. ჭუბერის ცენტრში გადაიყვანეს, დანგრეულ შენობაში მიუყვანიათ, უთქვამთ, რომ ექიმები იქ ელოდებოდნენ. დედას კარი რომ გაუღია, დაუნახავს, რომ ოთახში მარტო მამაკაცები იყვნენ. დედამ კარი გამოიხურა და გამოვიდა. ამ დროს გარეთ ერთი ექიმი გამოსულა, რომელსაც მე დღემდე ვეძებ. მიუხედავად იმისა, რომ დედა კაცი ექიმის წინააღმდეგი იყო, მან საბოლოოდ მაინც დაითანხმა მშობიარობაზე. მართალია, შენობაში პირობები არ იყო, მაგრამ ყველაფერი სწრაფად მოუწესრიგებიათ.“
ნინი აფრასიძე ომის დროს გზაზე დაბადებულ ახალშობილებს შორის ერთადერთი ბავშვი იყო, რომელიც გადარჩა, რაც, მისი თქმით, ექიმების დამსახურება იყო:
„4 კილო და 600 გრამი დავიბადე, დედას მშობიარობა ცოტა გაურთულდა. სახელიც ექიმებმა დამარქვეს. თვალები ვერ გამიხელია, იმდენი გააკეთეს, რომ ჭუბერიდან ქუთაისში გადმოგვაფრინეს. დღეს ასეთი ექიმები ძალიან იშვიათია. ამიტომ მინდა ის ადამიანი ვიპოვო, ვინც დედა ამშობიარა. მან ბევრი გააკეთა დედასთვის და ბებიასთვის. რომ არა ის ექიმი, მე ცოცხალი არ ვიქნებოდი. ვიცი, რომ გინეკოლოგის სახელი და გვარი დავით ქაჯაიაა.“
„პროფილში“ ნინი აფრასიძეს იმ ექიმის პირადად ნახვის შესაძლებლობაც მიეცა, რომელმაც მისი სიცოცხლე იხსნა. დავით ქაჯაიამ აღნიშნა, რომ მას ნინის დაბადების ამბავი არასდროს დავიწყებია:
„ეს ის შემთხვევაა, რომელიც არათუ მე, არცერთ იქ მყოფ ადამიანს არ დაავიწყდება. მე ომის მონაწილე ვარ, სამხედრო ექიმი ვიყავი, მოხალისედ წავედი. როდესაც დევნილების ნაკადი წამოვიდა, ჩვენ მათ სამედიცინო დახმარებას ვუწევდით. მაშინ 25 წლის ვიყავი. მართალია ახალგაზრდა ვიყავი, მაგრამ გამოცდილება მქონდა.
„პირობები, რა თქმა უნდა, არასახარბიელო იყო. ეს მშობიარობა ჭუბერის სასოფლო ამბულატორიაში მივიღეთ. ძალიან გამიხარდა, როდესაც გავიგე, რომ ნინო მეძებდა. სამაშველო სამსახურის წარმომადგენლებმა ერთი ახალგაზრდა გოგონა ვერ გადაარჩინეს, რომელსაც ნინო ერქვა. გოგონა გაიყინა. მათ მთხოვეს, რომ თუ გოგო დაიბადებოდა, ნინო დაგვერქვა. ჩვენ მათი თხოვნა შევასრულეთ და იმ შეწყვეტილი სიცოცხლის გასაგრძელებლად ახალშობილს ნინო დავარქვით.“ - აღნიშნა დავით ქაჯაიამ.
