მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ამჯერად ენდოკრინოლოგი თინათინ კაჭარავა ბოლო დროს აქტუალურ თემაზე - ინტერვალურ შიმშილზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას. რა არის „ინტერვალური შიმშილი“, რას გულისხმობს კვების ეს ტიპი, რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს მას და რეკომენდებულია თუ არა აღნიშნული კვების რეჟიმის დაცვა ყველასთვის, - სწორედ ამ საკითხებს შეიტყობთ დღევანდელი სტატიიდან.
„ინტერვალური შიმშილი“ ეს არის კვების ტიპი, რომელიც ყოველდღიურად უფრო და უფრო დიდი პოპულარობით სარგებლობს. ინტერვალური კვების სხვადასხვა სახეობა არსებობს, მაგრამ ჩვენ ამჯერად მის ყველაზე გავრცელებულ ვარიანტზე - 16-საათიან შიმშილზე ვისაუბრებთ. უფრო გასაგებად რომ ვთქვათ, ამ მეთოდის დროს ადამიანი დღისით 8 საათის განმავლობაში იკვებება, ხოლო შემდეგ 16 საათის განმავლობაში არაფერს არ მიირთმევს. ამ დროს ჩვენს ორგანიზმში ხდება ჰორმონალური ბალანსის აღდგენა, რითაც თავის მხრივ, ჩქარდება მეტაბოლიზმი და შენახული ცხიმი უფრო ხელმისაწვდომი ხდება გასახარჯად. დეტალურად: ორგანიზმში მატულობს ზრდის ჰორმონის დონე, რაც ხელს უწყობს ცხიმის წვას და კუნთური მასის მატებას. ორგანიზმში იკლებს ჰორმონ ინსულინის დონეც (ინსულინი აძლიერებს მადას და არის მაშენებელი ჰორმონი) და რეგულირდება მის მიმართ მგრძნობელობა, რაც თავის მხრივ ხელს უწყობს მეტაბოლიზმის მოწესრიგებას. „ინტერვალური შიმშილის“ დადებითი მხარეებია:
წონაში კლება, განსაკუთრებით, მუცლის არეში
ინსულინის მიმართ მგრძნობელობის აღდგენა
იმუნიტეტის ამაღლება
„ცუდი“ ქოლესტერინის დონის შემცირება
ანტი კანცეროგენული (კიბოს საწინააღმდეგო) პროცესების გააქტიურება
აღსანიშნავია ისიც, რომ კვების ასეთი რეჟიმის დროს იზრდება ადამიანის სიცოცხლის ხანგრძლივობაც.
რაც შეეხება უარყოფით მხარეებს, თუ კვებისთვის გამოყოფილ პერიოდში რაციონი მდიდარი არ არის ვიტამინებით და მინერალებით, შეიძლება, ამან ადამიანის ორგანიზმის გამოფიტვაც კი გამოიწვიოს. ამიტომ ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ იმ 8 საათის განმავლობაში კვება იყოს ჯერადი, დაბალანსებული, მრავალფეროვანი და სასურველია, წახემსებების გარეშე. დაბალანსებული კვება თავის მხრივ რას გულისხმობს, მკითხველისთვის ჩვენი ყოველკვირეული რუბრიკის წინა თემაში უკვე დეტალურად განვმარტეთ. უნდა გვახსოვდეს, რომ დაბალანსებული კვება რეკომენდებულია ასევე დაკლებული კილოგრამების შესანარჩუნებლადაც, რადგან დაკლებული კილოგრამების ხელახლა დაბრუნების რისკს მინიმუმამდე ჯანსაღი ცხოვრების წესი ამცირებს.
თუმცა ორგანიზმში მიმდინარე დადებითი ცვლილებების მიუხედავად, „ინტერვალური შიმშილის“ კვების ტიპი არ არის ყველასთვის განკუთვნილი. მისი დაცვა არ არის რეკომენდებული ქალებისთვის, რომლებიც გეგმავენ ორსულობას, ან არიან ორსულად ან იმყოფებიან ლაქტაციის პერიოდში. ასევე არ არის რეკომენდებული იმ პაციენტებისთვის, რომელთაც ანამნეზში აქვს კვებითი დარღვევების რომელიმე ტიპი (ანორექსია, გადაჭარბებული კვება ან ბულიმია, ნევროზი) ან მათ, ვისაც დიაგნოსტირებული აქვთ შაქრიანი დიაბეტი. „ინტერვალური შიმშილს“ რეჟიმს უნდა მოერიდონ ასევე დაბალი წნევის მატარებლები და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის გამოხატული დაავადებების მქონე ადამიანები. მაგალითად, თუ ამ კვების რეჟიმის დაცვის დროს წარმოიქმნა განსაკუთრებული დისკომფორტი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტში, როგორიცაა: გულისრევა, შებერილობა, კუჭის ტკივილი, ტკივილის შეგრძნება ნაღვლის ბუშტის საპროექციო არეში, რეკომენდებულია „ინტერვალური შიმშილის“ შეწყვეტა. გარდა ამისა, უკუჩვენებად ითვლება ბავშვთა და მოზარდთა ასაკი.
უნდა გვახსოვდეს, რომ ყველა ორგანიზმი არის ინდივიდუალური და გააჩნია მისთვის დამახასიათებელი ნივთიერებათა ცვლა, ამიტომ აუცილებელია აღინიშნოს, რომ ნებისმიერი კვების ტიპის არჩევისას რეკომენდებულია ორგანიზმის ზოგადი მდგომარეობის შეფასება, რათა წონაში კლების პროცესი სწორად წარიმართოს და ამით ორგანიზმს ზიანი არ მიადგეს.
8 ნიშანი შეკრულობის დროს, რომელთა გამოჩენის შემთხვევაში დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოთ ექიმს - გიორგი ღოღობერიძის რეკომენდაცია
ექიმმა გიორგი ღოღობერიძემ შეკრულობის დროს საყურადღებო სიმპტომების შესახებ ისაუბრა:
„მინდა გითხრათ იმ 8 ნიშნის შესახებ, რომელსაც უნდა მიაქციოთ ყურადღება მაშინ, თუ გაქვთ შეკრულობა. შეკრულობა საქართველოში ძალიან ხშირი მოვლენაა. როგორც წესი, ის აქვთ ხოლმე ქალებს, ბავშვებს და 65 წელზე მეტი ასაკის ადამიანებს. ის ყველაზე გავრცელებული კუჭ-ნაწლავის პრობლემაა. მინდა გითხრათ, 8 ნიშანი, რომელთა გამოჩენის შემთხვევაში დაუყოვნებლივ უნდა მიმართოთ ექიმს.“
გიორგი ღოღობერიძის თქმით, შეკრულობა განსაკუთრებით საყურადღებოა მაშინ, როდესაც 50 წელს გადაცილებულ ადამიანს ის პირველად აწუხებს:
„თუ შენ გაქვს შეკრულობა და ამ შეკრულობას ასევე ახლავს სისხლიანი განავალი, ან განავალი არის მუქი ფერის, ეს იმას ნიშნავს, რომ შენ ყველა შემთხვევაში უნდა მიმართო ექიმს. თუ ადამიანს შეკრულობა აქამდე არასდროს არ ჰქონია, ის არის 50 წელს ზევით და მას აწუხებს შეკრულობა, მაშინ მან უნდა მიმართოს ექიმს. შეიძლება აქ იყოს ონკოლოგიური პრობლემაც. როდესაც გაქვს შეკრულობა და ამ ყველაფერს თან ახლავს წონაში კლება, ღამით ოფლიანობა, აუცილებლად უნდა მიმართო ექიმს. თუ არის ოდნავ მაღალი ტემპერატურა და ასევე არის შეკრულობაც, უნდა მიმართო ექიმს. თუ ადამიანი არის ასაკოვანი და აქვს შეკრულობა, მან აუცილებლად უნდა ჩააბაროს სისხლის საერთო ანალიზი და ინახოს, ხომ არ აქვს მას დაქვეითებული ჰემოგლობინი და წითელი უჯრედების რაოდენობა. როდესაც არის შეკრულობა და მას ახლავს ანემია, დაუყოვნებლივ გაიქეცი კლინიკაში.“
„თუ მონელების შემდეგ მუცლის ტკივილი მაინც გაწუხებს, ეს იმას ნიშნავს, რომ უნდა მიმართო ექიმს, განსაკუთრებით მაშინ, თუ ეს მუცლის ტკივილი ღამის საათებშიც გაღვიძებს. ექიმს უნდა მიმართოს იმ ადამიანმაც, რომელსაც აქვს შეკრულობა, სვამს საფაღარათო საშუალებებს, მაგრამ შედეგი არ აქვს. აქ შეიძლება იყოს ძალიან სერიოზული პრობლემა. თუ ადამიანს აქვს შეკრულობა და სანათესაოში ჰყავს ადამიანი, რომელსაც აქვს ნაწლავის ანთებითი დაავადება ან მსხვილი ნაწლავის სიმსივნე, მან უნდა მიმართოს ექიმს. ამ რვიდან საკმარისია რომელიმე ერთი არ გაითვალისწინო და დამიჯერე, სანანებელი გაგიხდება, რომ ეს ვიდეო არ ნახე. გახსოვდეს, ამ 8 ნიშანს გვერდი არასდროს აუარო,“- აღნიშნა გიორგი ღოღობერიძემ.
