ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.
- ქალბატონო მარიამ, თქვენი აზრით, რას უკავშირდება, ბოლო პერიოდში დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვის ზრდა?
- ბევრი ფაქტორი არსებობს. ბავშვთა ასაკში, ზოგადად, არის ავტოიმუნური ტიპის დიაბეტი, ამის გარდა, რა თქმა უნდა, ეკოლოგიური, კვებითი ფაქტორები, რაც ხელს უწყობს დიაბეტით დაავადებულთა რიცხვის ზრდას. რაც შეეხება ვირუსებს, ისინი არ იწვევს დიაბეტის გამოვლენას, უბრალოდ მრავლობითი ვირუსული ინფექციების ფონზე ხდება პირველი ტიპის შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის დაჩქარება.
- რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები?
- მშობელმა აუცილებელია, ყურადღება მიაქციოს: გაძლიერებულ წყურვილს, შარდვას და წონის კლებას.
- შაქრიანი დიაბეტი არის თუ არა გენეტიკური დაავადება? რომელი ხაზით გადადის, დედის თუ მამის?
- გენეტიკურად ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს. ზოგადად, დიაბეტის სხვადასხვა ტიპი არსებობს, მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტის შემთხვევაში 90%-ით შესაძლებელია, ხოლო პირველი ტიპის დიაბეტის შემთხვევაში ძალიან მცირე, 20-25% შეიძლება იყოს. ბავშვთა ასაკში ძირითადად, პირველი ტიპია გავრცელებული და ამ შემთხვევაში, როდესაც არის ინსულინდამოკიდებული, ამ ტიპის შაქრიანი დიაბეტი ნაკლებად არის გენეტიკურად განწყობილი. თუმცა არის ხოლმე შემთხვევები, რომ გენეტიკა დატვირთული აქვთ მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტით.
- ვიცით, რომ დიდი მნიშვნელობა აქვს სწორ კვებას. რა დოზით უნდა მივცეთ ტკბილეული ბავშვებს, საერთოდ უნდა ამოვიღოთ თუ არა კვების რაციონიდან?
- მინიმალური დოზით შესაძლებელია, მივაღებინოთ ჯანსაღი ტკბილეული, როგორიცაა შავი შოკოლადი და კვირაში ერთხელ ან ორჯერ კვების რაციონში ტკბილეული ჩავურთოთ, მაგალითად, ჩირის სახით. ზოგადად, ჯანმრთელობისთვის საზიანოა ტკბილი გაზიანი სასმელები, სწრაფი კვების ობიექტებიდან მიღებული არაჯანსაღი საკვები, ამასთან ერთად, რა თქმა უნდა, საზიანოა დიდი დოზით მიღებული ნამცხვრები, ტორტები, შოკოლადები და ა.შ.
- რამდენად ხშირია სტრესული ფაქტორით გამოწვეული დიაბეტი ბავშვებში?
- შესაძლებელია, სტრესმა მოახდინოს პროვოცირება და გამოვლენის დაჩქარება, მაგრამ დიაბეტის განვითარება, იმის გამო, რომ ბავშვმა გადაიტანა სტრესი, ეს პრაქტიკულად არ ხდება. როგორც უკვე ვთქვი, სტრესი უბრალოდ აჩქარებს.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
რომელი წყალი უნდა დალიოს ბავშვმა: ონკანის თუ ბოთლის?
ბოთლის წყალი მშობლებში უდიდესი პოპულარობით სარგებლობს. ისინი თვლიან, რომ ონკანის წყალთან შედარებით ბოთლის წყალი ბავშვებისთვის ბევრად სასარგებლო და უსაფრთხოა. აქვს თუ არა მას რაიმე უპირატესობა სინამდვილეში, გარდა იმისა, რომ დასალევად მოსახერხებელია?!
ბოთლის წყალს ონკანის წყალთან შედარებით არანაირი უპირატესობა არ აქვს, ის არც მეტად უსაფრთხოა და არც მეტად სასარგებლო. როგორც წესი, ბოთლში ჩამოსხმული წყალი უმეტესად ონკანისაა, რომელსაც ფილტრავენ. იმ შემთხვევაში, თუ ონკანის წყლის გემო არ გსიამოვნებთ, შეგიძლიათ შედარებით ხელმისაწვდომი ფილტრი შეიძინოთ და წყალი გაფილტროთ, ან მრავალჯერადი გამოყენების ბოთლები შეიძინოთ, რომელსაც შიგნით ფილტრი აქვს ჩამაგრებული.
საბედნიეროდ, წყლის გამწმენდი და გამფილტრავი მარტივი მოწყობილობები წყლიდან ფტორს არ გამოდევნის, თუმცა მათი გარკვეული ნაწილი ფტორსაც ანადგურებს, რის გამოც ფილტრის შეძენამდე პედიატრთან გასაუბრებას გირჩევთ.
ამერიკის პედიატრთა აკადემიის რეკომენდაციით, ჩვილ ბავშვებს ექვსი თვის ასაკიდან ფტორის დანამატები ესაჭიროებათ. თუ წყალში ფტორის კონცენტრაცია ნორმალურია, მაშინ ბავშვმა ფტორი სწორედ წყლის დახმარებით უნდა მიიღოს. თუ ბავშვს ფტორის დანამატს აძლევთ, პარალელურად ფტორის შემცველი წყლის მიცემა ფლუოროზის (კბილის მყარი ქსოვილის განვითარების დარღვევა) განვითარებას გამოიწვევს. ონკანის წყალთან ერთად ბავშვს შეგიძლიათ სპეციალური საბავშვო წყლებიც მისცეთ.
ბოთლისა და ონკანის წყლის გარდა ბავშვებს შეგიძლიათ ჭის წყალიც შესთავაზოთ. თუმცა, აუცილებელია, რომ ჭის წყალი შემოწმებული იყოს. ჭის წყალი, შესაძლოა, ნიტრატებს, პესტიციდებსა და ბაქტერიებს შეიცავდეს. ჭის წყალში ფტორის შემცველობა ხშირად დადგენილ ნორმებთან შეუსაბამოა. ამერიკის პედიატრთა აკადემიის რეკომენდაციით, ვიდრე ბავშვს ჭის წყალს მისცემთ, მისი გაფილტვრა აუცილებელია.
ბავშვებს ჰიდრატაცია და ფტორის მარაგის შევსება ესაჭიროებათ, სწორედ ამიტომ, ონკანის წყალი მათთვის ძალიან სასარგებლოა. წყალი კალორიებს საერთოდ არ შეიცავს, რის გამოც ის ტკბილი გაზიანი სასმელებისა და ხილის წვენების შესანიშნავი ალტერნატივაა. გარდა ამისა, ონკანის წყალი ძალიან იაფი და უსაფრთხოა. ონკანის წყალი ბავშვს შეგიძლიათ, მრავალჯერადი გამოყენების ბოთლებით მიაწოდოთ, რომლებიც გაცილებით უსაფრთხო და ჯანსაღია, ვიდრე პლასტმასის ბოთლები.