ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.
- ქალბატონო მარიამ, თქვენი აზრით, რას უკავშირდება, ბოლო პერიოდში დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვის ზრდა?
- ბევრი ფაქტორი არსებობს. ბავშვთა ასაკში, ზოგადად, არის ავტოიმუნური ტიპის დიაბეტი, ამის გარდა, რა თქმა უნდა, ეკოლოგიური, კვებითი ფაქტორები, რაც ხელს უწყობს დიაბეტით დაავადებულთა რიცხვის ზრდას. რაც შეეხება ვირუსებს, ისინი არ იწვევს დიაბეტის გამოვლენას, უბრალოდ მრავლობითი ვირუსული ინფექციების ფონზე ხდება პირველი ტიპის შაქრიანი დიაბეტის გამოვლენის დაჩქარება.
- რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები?
- მშობელმა აუცილებელია, ყურადღება მიაქციოს: გაძლიერებულ წყურვილს, შარდვას და წონის კლებას.
- შაქრიანი დიაბეტი არის თუ არა გენეტიკური დაავადება? რომელი ხაზით გადადის, დედის თუ მამის?
- გენეტიკურად ამას არსებითი მნიშვნელობა არ აქვს. ზოგადად, დიაბეტის სხვადასხვა ტიპი არსებობს, მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტის შემთხვევაში 90%-ით შესაძლებელია, ხოლო პირველი ტიპის დიაბეტის შემთხვევაში ძალიან მცირე, 20-25% შეიძლება იყოს. ბავშვთა ასაკში ძირითადად, პირველი ტიპია გავრცელებული და ამ შემთხვევაში, როდესაც არის ინსულინდამოკიდებული, ამ ტიპის შაქრიანი დიაბეტი ნაკლებად არის გენეტიკურად განწყობილი. თუმცა არის ხოლმე შემთხვევები, რომ გენეტიკა დატვირთული აქვთ მეორე ტიპის შაქრიანი დიაბეტით.
- ვიცით, რომ დიდი მნიშვნელობა აქვს სწორ კვებას. რა დოზით უნდა მივცეთ ტკბილეული ბავშვებს, საერთოდ უნდა ამოვიღოთ თუ არა კვების რაციონიდან?
- მინიმალური დოზით შესაძლებელია, მივაღებინოთ ჯანსაღი ტკბილეული, როგორიცაა შავი შოკოლადი და კვირაში ერთხელ ან ორჯერ კვების რაციონში ტკბილეული ჩავურთოთ, მაგალითად, ჩირის სახით. ზოგადად, ჯანმრთელობისთვის საზიანოა ტკბილი გაზიანი სასმელები, სწრაფი კვების ობიექტებიდან მიღებული არაჯანსაღი საკვები, ამასთან ერთად, რა თქმა უნდა, საზიანოა დიდი დოზით მიღებული ნამცხვრები, ტორტები, შოკოლადები და ა.შ.
- რამდენად ხშირია სტრესული ფაქტორით გამოწვეული დიაბეტი ბავშვებში?
- შესაძლებელია, სტრესმა მოახდინოს პროვოცირება და გამოვლენის დაჩქარება, მაგრამ დიაბეტის განვითარება, იმის გამო, რომ ბავშვმა გადაიტანა სტრესი, ეს პრაქტიკულად არ ხდება. როგორც უკვე ვთქვი, სტრესი უბრალოდ აჩქარებს.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური
გააზიარეთ პოსტი
არ დაგავიწყდეთ !!!
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ყველა ვაქცინა, რომელიც შემოვა, არის კარგი, ამიტომ, რაც იქნება, იმით ავიცრათ,“ - ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი
ინფექციონისტი მაია ბუწაშვილი „სხვა შუადღეში“ კორონავირუსის შემთხვევების მატებას ეხმიანება და აცხადებს, რომ, შესაძლოა, მოვლენები სხვადასხვაგვარად განვითარდეს:
„კორონავირუსის შემთხვევების გააქტიურება ორ რამეზე მიგვანიშნებს, რომ ყველაფერი ან სტაბილიზაციისკენ წავა, ან შეიძლება მოხდეს ის, რასაც ყველა ისედაც ველოდით და დაიწყოს აღმავლობა, იმიტომ, რომ ეს ვნახეთ ძალიან ბევრ ქვეყანაში. 45 ყურს გვჭრის, მაგრამ ეს რეალურად ძალიან პატარა ციფრია, თუ შევადარებთ სომხეთის, თურქეთის ან აზერბაიჯანის სტატისტიკას. ჩვენ მივეჩვიეთ, დიდი კომფორტი იყო ჩვენთვის, რომ ერთეული შემთხვევები იყო. შეიძლება ეს დასტაბილურდეს."
მაია ბუწაშვილის განმარტებით, კორონავირუსით გარდაცვალების შემთხვევების კლება გამოცდილების დაგროვებით არის გამოწვეული:
„კორონავირუსთან ბრძოლაში გამოცდილება დაგროვდა, მეტი ინფორმაცია არსებობს, მართვა უკეთესი გახდა. სამწუხაროდ, ვირუსის ბუნების ცვლილებასა და შესუსტებაზე ლაპარაკი არ არის. ჩვენ აშკარად ვხედავთ, რომ გარდაცვალების პროცენტი მცირდება, მაგრამ ეს გამოიწვია ტესტირების გაფართოებამ. ადრე ტესტირება უტარდებოდათ მხოლოდ იმ ადამიანებს, ვისაც სიმპტომები ჰქონდა, ვინც სტაციონარში ხვდებოდა. მათ შორის გართულებების რიცხვი უფრო მაღალი იყო. ამჟამად ტესტირება ყველა ქვეყანაში გაფართოებულია, მათ შორის, ფართო მასების ტესტირებაც ხდება. ვირუსის გამოვლენა გაუმჯობესებულია, რის გამოც გართულებების პროცენტი მცირდება. ეს იმიტომ არ ხდება, რომ ვირუსი შესუსტდა. ექიმებმაც ბევრად უკეთ ისწავლეს ვირუსის მართვა.“
ინფექციონისტის თქმით, კორონავირუსის გადადების ყველაზე მეტი შემთხვევა ოჯახურ კონტაქტებს უკავშირდება:
„საოჯახო მჭიდრო კონტაქტების შემთხვევაში ინფიცირდება 30-დან 50 %-მდე, სუფრაზე შეხვედრით, ახლოს ჯდომისას, 7-დან 10 % -მდე, მაღაზიაში საყიდლებზე ყოფნისას არაუმეტეს 1 % -ისა. ზომიერება ყოველთვის უნდა დავიცვათ. მე არასდროს გამირეცხავს სახლში მიტანისას შეფუთვები. კარგია ჰიგიენის წესების დაცვა, მაგრამ ექსტრემალურ მდგომარეობაში ვიყავით გადასულები. პანიკამ ბევრი დადებითი შედეგი მოგვცა, მაგრამ ბევრი ნევროზულ მდგომარეობამდე მიიყვანა. მე ვიცი ადამიანები, რომლებიც ყოველდღე პალტოებს რეცხავდნენ, ადეზინფიცირებდნენ. ეს აბსურდია. ზომიერება ამიტომაც არის საჭირო. რაღაც ვადების მერე ადამიანი ამას ვეღარ უძლებს და ყველაზე საჭირო დროს სრული მოდუნება ხდება. შეიძლება ჩვენ ძალიან ადრე დავიწყეთ ეს ყველაფერი. ევროპაში შეეგუენ კოვიდთან თანაცხოვრებას. იქ შემთხვევები ბევრია, მაგრამ ლეტალური შედეგი, საბედნიეროდ, უკვე ძალიან მცირეა.“
მაია ბუწაშვილი აღნიშნავს, რომ ევროპამ უკვე ისწავლა ვირუსის მართვა:
„ევროპაში ძირითად მოწყვლად ჯგუფებში ვირუსმა უკვე გაიარა. რეანიმატოლოგებმა უკეთ ისწავლეს დაავადების მართვა, იციან, როდის უნდა გადაიყვანონ პაციენტი მართვით სუნთქვაზე და როდის - არა. ეს არ არის ტიპიური ვირუსი, არ აქვს ტიპიური მიმდინარეობა და რა თქმა უნდა, პრაქტიკა დაგროვდა.“
„სიმპტომებით ჩვეულებრივ გრიპს და კოვიდს ერთმანეთისგან ვერ განვასხვავებთ. საბედნიეროდ, არსებობს ტესტირება. ეპიდემიის კერაში ნამყოფი ადამიანის ტესტირებას სახელმფიწო პროგრამა აფინანსებს. რამდენიმე ვაქცინა მესამე ფაზაშია, ორი ფაზა წარმატებით გაიარა. არსად იქნება ჯერჯერობით რუსული ვაქცინა, რომელიც თითქოს დასრულდა, მაგრამ მასზე არ არის საკმარისი ინფორმაცია. ჯერჯერობით არ არსებობს მტკიცებულებები, რომ მან წარმატებით გაიარა გამოცდა. ეს ვაქცინა ჰაერშია გამოკიდებული, ეს ფაზები გავლილი არ აქვს. ჯამში ოთხი ვაქცინაა ძალიან კარგ პოზიციებზე. მათგან მინიმუმ ერთი მაინც დაასრულებს კარგად. წელს ყველა ქვეყანა მობილიზებულია, რომ სტანდარტული გრიპის ვაქცინები ცოტა ადრე შემოიტანოს. როგორც კი გაჩნდება გრიპის ვაქცინები, მაშინვე შეგიძლიათ გაკეთება. ყველა ვაქცინა, რომელიც შემოვა, არის კარგი, ამიტომ, რაც იქნება, იმით ავიცრათ,“ - აცხადებს მაია ბუწაშვილი.