როგორ მოვუაროთ ზამთარში ბავშვის კანს? - აღნიშულ თემაზე MomsEdu.ge დერმატო-ვენეროლოგ ზაზა თელიას ესაუბრა.
- ზამთარში, სიცივისგან ბავშვებს ხშირად უწითლდებათ და უუხეშდებათ კანი, როგორ მოვუაროთ ამ პერიოდში პატარების კანს?
- ზოგადად, ბავშვებს უფრო თხელი კანი აქვთ და შესაბამისად, ისინი უფრო მეტად რეაგირებენ გარემო გამაღიზიანებელ ფაქტორებზე, როგორებიცაა: ტემპერატურის ცვლილება, წყალთან ხშირი შეხება, სიცივე, სიცხე და ასე შემდეგ. შესაბამისად, მარტივი რჩევა, რითაც კანს დავიცავთ, არის მისი სწორად დატენიანება. დამატენინებელი საშუალება არა მარტო ატენიანებს და ბოჭავს წყალს, არამედ ის ქმნის დამცავ ბარიერულ შრეს კანზე და შესაბამისად, კანი უფრო ნაკლებად ღიზიანდება და ნაკლები ეფექტი ექნება მასზე სიცივესა და სიცხეს.
- საჭიროა თუ არა ბავშვს დამატენიანებელი მთელ ტანზე წავუსვათ?
- შესაძლებელია, მთელ სხეულზე მოხდეს დატენიანება. ეს დამოკიდებულია იმაზე, როგორი ტიპის კანი აქვს ბავშვს. თუ მიდრეკილება აქვს სიმშრალისკენ, რა თქმა უნდა, აქ რეკომენდებულია „აგრესიული“ დატენინება. განსაკუთრებით ბანაობის შემდეგ დაუყონებლივ უნდა მოხდეს დატანიანება. დროის გასვლის შემდეგ, თუნდაც ერთი წუთის მერე თუ დავატენიანებთ, სამწუხაროდ, აზრს კარგავს, რადგან როგორც ვთქვით, დამატენინებელი ბარიერს ქმნის, რომ კანიდან წყლის აორთქლება არ მოხდეს. შესაბამისად, თუ ბავშვს კანის სიშრალისკენ აქვს მიდრეკილება, უფრო „აგრესიულად“ უნდა დავატენიანოთ, თუ არ აქვს სიმშრალისკენ მიდრეკილება, შესაძლებელია უფრო მსუბუქი დამატენიანებელი საშუალებების გამოყენება და უფრო იშვიათად დატენიანება.
- რა რჩევას მისცემთ მშობლებს, სახლის პირობებში რა ბუნებრივი საშუალება შეიძლება, გამოიყენონ ბავშვის გამომშრალი და გაღიზიანებული კანისთვის?
- საუკეთესო დამატენიანებელი და ასევე ყველაზე იაფი საშუალება არის თეთრი ვაზელინი. სუფთა თეთრი ვაზელინი გამოიყენება არა მარტო კანის დასატენიანებლად, არამედ დამცავი ეფექტიც გააჩნია და მეტსაც გეტყვით, თეთრი ვაზელინის გამოყენება ასევე ძალიან ეფექტურია მცირე ჭრილობებზე, როდესაც ბავშვი წაიქცევა და კანს გადაიტყავებს. ამ შემთხვევაში, თეთრი ვაზელინი ეხმარება და უზრუნველყოფს შეხორცების პროცესს, აჩქარებს და ამცირებს ნაწიბურის განვითარების ალბათობის რისკს.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„იქ, სადაც ოჯახში არის პრობლემური სიტუაცია, ხშირი ყვირილი, ბავშვებს ხშირად აქვთ სუნთქვასთან დაკავშირებული პრობლემები,“ - ნინო გოგიჩაძე
ფსიქოლოგმა ნინო გოგიჩაძემ ადამიანის ჯანმრთელობასა და კეთილდღეობაზე ბავშვობის ტრავმის ნეგატიური გავლენის შესახებ ისაუბრა. მისი თქმით, ნეგატიური გამოცდილების მქონე ადამიანებს სომატური ჩივილები ხშირად აწუხებთ:
„ექიმებს გაუჩნდათ აზრი, რომ ეკვლიათ ისეთი პაციენტები, რომლებსაც სომატური ჩივილები ჰქონდათ. აღმოაჩინეს, რომ ამ ადამიანებს ჰქონდათ ნეგატიური ბავშვობის გამოცდილება. ძალიან პოპულარული კვლევებია ამ საკითხთან მიმართებაში. აღმოჩნდა, რომ ადამიანებს, რომლებსაც აქვთ ნეგატიური ბავშვობის გამოცდილება, სიცოცხლის ხანგრძლივობა 20 %-ით უფრო ნაკლები აქვთ. რაც უფრო მეტი ნეგატიური გამოცდილება გაქვს, მით უფრო მოსალოდნელია, რომ შენი ჯანმრთელობის პრობლემები გამოჩნდეს მოგვიანებით. ის ადამიანები, რომლებსაც აქვთ ნეგატიური ბავშვობის გამოცდილება, მიდრეკილები არიან თავის თავს შეუქმნან რისკები. აქ ვსაუბრობთ სარისკო ქცევაზე, დაწყებული მანქანის სწრაფად ტარებიდან, კრიმინალურ დანაშაულში მონაწილეობით დასრულებული.“
ნინო გოგიჩაძემ აღნიშნა, რომ ტრავმული გამოცდილების მქონე ადამიანის ტვინი სხვანაირია და მას სიამოვნების განსხვავებული განცდა აქვს:
„ტვინი სხვანაირია, ტვინისთვის სიამოვნების განცდა სხვა რამეს ნიშნავს. თვითონ ეს ადამიანები, როგორც წესი, ხდებიან მოძალადეები. ხშირია გულ-სისხლძარღვთა დაავადებები და სასუნთქ გზებთან დაკავშირებული სირთულეები. იქ, სადაც ოჯახში არის პრობლემური სიტუაცია, ხშირი ყვირილი, შეთანხმების ნაკლებობა, ბავშვებს ხშირად აქვთ სუნთქვასთან დაკავშირებული პრობლემები, ხშირი ავადობა სასუნთქი გზების, ბრონქული ასთმა და ა.შ.“
„თითქოს უხილავი ტრავმა, რომელმაც ისე ჩაიარა, რომ ვერც დავინახეთ, შეიძლება თვითონ ადამიანმაც ვერ დაინახოს. ჩვენი ფსიქიკის თავდაცვითი მექანიზმი არის ის, რომ შეიძლება ჩაკეტოს და მოგონება დაივიწყოს. თუ ჩვენ რაღაც ამოვჭერით, დავხურეთ და შევინახეთ, გვეკარგება მთლიანობის განცდა. ტვინის ტრავმაა ფსიქოლოგიური ტრავმა და ტვინში ჩნდება ეს კოლტი. მას აღარ შეუძლია ისე მუშაობა, უარესდება სწავლის შესაძლებლობა, ადამიანებს უჭირთ სიტუაციაში ორიენტაცია,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ნინო გოგიჩაძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.