Baby Bag

​რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტმა ტკბილეულმა ბავშვებში და როგორ ჩავრთოთ რაციონში ისე, რომ ჯანმრთელობა არ დავაზიანოთ?

​რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტმა ტკბილეულმა ბავშვებში და როგორ ჩავრთოთ რაციონში ისე, რომ ჯანმრთელობა არ დავაზიანოთ?

რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტმა ტკბილეულმა ბავშვებში და როგორ ჩავრთოთ რაციონში ისე, რომ ჯანმრთელობა არ დავაზიანოთ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ის ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.

- ქალბატონო მარიამ, რა პრობლემა შეიძლება შეუქმნას ბავშვს ტკბილეულის ზედმეტმა რაოდენობამ?
- პირველი და ძირითადი პრობლემა არის ჭარბი წონა. ზედმეტი რაოდენობა მიჩვევას იწვევს და დამოკიდებულები ხდებიან, ეს კი დროთა განმავლობაში წონაზე აისახება, ხოლო ჭარბი წონა, მოგვიანებით, შესაძლოა, გადავიდეს დიაბეტში, საუბარია მეორე ტიპის დიაბეტზე.

​- როგორ უნდა ჩავრთოთ რაციონში შაქარი ისე, რომ ჯანმრთელობას ზიანი არ მივაყენოთ?

​- შედარებით პატარა ასაკის ბავშვებში უმჯობესია, უშაქრო ფაფები გამოიყენონ და თავიდანვე ჩამოუყალიბონ პირის გემო, არა ტკბილზე, არამედ სიტკბოს გარეშე სითხეებზე, მაგალითად, ჩაიზე, რძეზე, სადაც ნაკლებად გამოიყენებენ შაქარს. ასევე კარგია, თუ მოგვიანებით ასაკში, ფაფებს ხილით დაატკბობენ, ნებისმიერი სახის ხილი გაურიონ შვრიაში ან სხვა ფაფებში, თუნდაც ჩირი და ასე მიაწოდონ ბავშვს. სუფთა სახით შაქრის გამოყენება ზოგადად არ არის რეკომენდებული, ყავისფერი შაქარი კიდევ შესაძლებელია, ან შაქრის შემცვლელი მცენარეული დამატკბობელი.
- საშუალოდ, რა რაოდენობის ტკბილეული უნდა მიიღოს პატარამ დღის განმავლობაში?

​- რაოდენობა განსაზღვრული არ არის. უმჯობესი იქნება მიიღოს სუფთა, შავი შოკოლადი, რაც სასურველია კვებასთან არ იყოს კავშირში და ხემსის სახით მიიღოს.

​- რა ასაკიდან არის მიზანშეწონილი ტკბილეულის მიცემა?

​- ზოგადად, ტკბილეულის მიცემა მიზანშეწონილია 3-4 წლიდან.

​- როგორ ავიცილოთ თავიდან მისგან გამოწვეული გართულებები და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი?

​- გართულებების თავიდან ასაცილებლად, მაქსიმალურად უნდა შევუზღუდოთ ტბილეულის მიღება. თუ საშუალება გვექნება, საერთოდ ამოვიღოთ რაციონიდან. ხოლო თუ მივცემთ, ჩავანაცვლოთ ჯანსაღი ტკბილეულით, შავი შოკოლადის, ჩირების და მსგავსი პროდუქტების სახით. რასაკვირველია, მცირე რაოდენობით ყველაფერი მისაღებია, თუმცა ზომიერება უნდა დავიცვათ. ჭარბი წონის შემთხვევაში, რაოდენობრივად ვზღუდავთ ნახშირწყლებს. სწრაფი კვების ობიექტებში დამზადებულ საკვებს, გაზიან სასმელს საერთოდ ვიღებთ რაციონიდან, ვზრდით ფიზიკურ აქტივობას, მაქსიმალურად ვცდილობთ მივიღოთ ცილოვანი პროდუქტები, ბოსტნეული, ხილი სუფთა სახით და საღამოს შვიდი საათის შემდეგ არ არის რეკომენდირებული კვება. თუ ბავშვს ეწყება გაძლიერებული წყურვილი, შარდვა, იმატებს წონაში ან პირიქით, ძალიან სწრაფად იკლებს, ასევე თუ გაძლიერებული მოთხოვნილება აქვს ტკბილეულზე, ამ შემთხვევებში აუცილებელია ენდოკრინოლოგთან კონსულტაცია.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები? - ინტე...
​ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ნებისმიერ ინფექციურ დაავადებას ძველად ბატონებს ეძახდნენ და უმღეროდნენ. სითბო, სიტკბო არის ყველაზე მნიშვნელოვანი, ყველაზე ღირებული,“ - ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა

​ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა პანდემიის პირობებში ჯანსაღი ფსიქიკის შენარჩუნების მნიშვნელობაზე საუბრობს. ქალბატონმა ნანამ თავადაც გადაიტანა კორონავირუსი. ის საავადმყოფოში ყოფნის დღეებს იხსენებს და ექიმებისადმი მადლიერებას გამოხატავს:

„მე არ მინდა არაფერ ნეგატიურზე ვილაპარაკო. არ მინდა ვილაპარაკო ადამიანთა გარკვეული ჯგუფის ნიჰილისტურ, განმაქიქებელ დამოკიდებულებაზე ექიმების მიმართ, რადგან ექიმების ღვაწლმა ეს ნიჰილიზმი გადაფარა და გაანულა. მათი შრომის შედეგები სახეზეა. ჩემთან სულ რამდენიმე წუთის განმავლობაში აღმოჩნდა უნიღბოდ ადამიანი, არაჩვეულებრივი ბიჭი. 10-15 წუთის განმავლობაში ვეუბნებოდი, რომ გაეკეთებინა ნიღაბი და როგორც იქნა, გაიკეთა, მაგრამ დავინფიცირდი, მიუხედავად იმისა, რომ მე მეკეთა ნიღაბი. ნიღბის მნიშვნელობას ნუ უგულებელყოფთ. ეს ძალიან მნიშვნელოვანია. თავად ჩემს ოჯახში, ჩემთან მოსულ ადამიანებს, არცერთ მათგანს ჩემგან არ ერგოთ დაინფიცირება წილად. იმიტომ, რომ მე მუდმივად ნიღბით ვიმყოფებოდი. აუცილებლობის შეცნობა გვკარნახობს ზრდასრულ, გონიერ ადამიანებს, თუ რა უნდა გავაკეთოთ.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, ის პირველ საუნივერსიტეტო კლინიკაში მკურნალობდა:

„მე აღმოვჩდნი არაჩვეულებრივ ექიმებთან. ​ვიყავი პირველ საუნივერსიტეტო კლინიკაში, სადაც მოღვაწეობს ბატონი ლევან რატიანი. სრული ამ სიტყვის მნიშვნელობით, მოღვაწეობს. ექიმები ყველანაირად აკეთებდნენ რას? ის კი არა, რომ მედიკამენტები შეერჩიათ, ეს ერთი თემაა, ლევან რატიანი რომ შემოდიოდა პალატაში, სიცოცხლე შემოჰქონდა. ასე იყო თითოეული ექიმი. იმისთვის, რომ კარგი ექიმი იყო, მხოლოდ განათლების მიღება და დიპლომის ჯიბეში ჩადება, აბსოლუტურად არაფერს ნიშნავს. თუ კარგი პიროვნება ხარ, კარგი ექიმი ხარ, კარგი პედაგოგი ხარ, კარგი ჟურნალისტი ხარ, კარგი მეზობელი ხარ.“

ნანა ჩაჩუა აცხადებს, რომ ადამიანებს, რომლებსაც კოვიდის არ სჯერათ, ნევროტული შიში აქვთ:

„როდესაც ადამიანებს კოვიდის არსებობის არ სჯერათ, ეს არის შიში. შიში არის ნევროტული, მორალური და რეალური. როდესაც შიში ნევროტულია, რეალობიდან გარბიხარ. ეს ყველაზე ყოვლისმომცველი შიშია. ორსულებს მარტივად გადააქვთ ვირუსი, რადგან დედობრივი სიყვარული უპირობო სიყვარულია, ორსულ ქალს მომავლის პერსპექტივა აქვს, მას ყველა და ყველაფერი უყვარს. ნებისმიერ ინფექციურ დაავადებას ძველად ბატონებს ეძახდნენ და უმღეროდნენ. მე მინდა ვთხოვო ახლობლებს, ოჯახის წევრებს, ყველას, ვისთანაც შესაძლოა აღმოჩნდეს კოვიდის მომენტი, დატკბნენ. ​სითბო, სიტკბო არის ყველაზე მნიშვნელოვანი და ყველაზე ღირებული. პალატაში რომ ვიყავი და ტელევიზიიდან დამირეკეს, ეგონათ, რომ ვხუმრობი, იქიდან ისეთი მხიარულების ხმები ისმოდა. ეს არის გადამწყვეტი.“

ნანა ჩაჩუას თქმით, ადამიანმა საკუთარი თავის სიყვარული არ უნდა დაკარგოს:

​ადამიანი, რომელიც საკუთარი თავის მნიშვნელობად გრძნობს, სამყაროს კეთილგანწყობილად აღიქვამს. ჩვენ როდესაც საკუთარი თავის მნიშვნელობას ვკარგავთ, ვკარგავთ ყველაფერს. ადამიანს უნდა უყვარდეს საკუთარი თავი. ადამიანი არის უპირველეს ყოვლისა ფსიქოლოგიური არსება. ადამიანი არ არის მხოლოდ ბიოლოგიური. ერთ ფსიქოლოგიურ ამბავს მოგიყვებით. ორი კაცი ზის საკანში, პირველი ღამეა, საკანს გისოსები აქვს პატარა. იქიდან ჩანს ზეცა, რომელიც ვარსკვლავებითაა მოჭედილი. ამ ორი კაციდან ერთი ხედავს გისოსებს, მეორე ვარკვლავებით მოჭედილ ზეცას. სადაც უნდა იყო, რასაც უნდა აკეთებდე, მთავარია რას ხედავ. ადამიანებმა უნდა უყურონ საინფორმაციოებს, მიიღონ რეალობა, აიღონ პასუხისმგებლობა და ამ რეალობიდან ვარსკვლავები დაინახონ.“

„რეალობა არის ერთი, ის არ არის სხვადასხვანაირი. სინამდვილეს თვალი უნდა გაუსწორო. ილუზია კი არ უნდა შექმნა. აკრძალვას თუ აკრძალვას დავარქმევთ, მაშინ აკრძალვაა, მაგრამ თუ აუცილებლობას დავარქმევთ, მაშინ არა. ჩვენ ვიცავთ საკუთარ თავს, ვიცავთ სიცოცხლეს. ხშირად ლაპარაკობენ: „ეკონომიკა, ეკონომიკა, ეკონომიკა.“ მინდა ყველას გასაგებად ვთქვა, მომაკვდავი შვილის სარეცელთან დედა არაფერზე ფიქრობს, გარდა ერთისა, სიცოცხლეზე. ახლა არის სიცოცხლის დრო. ​ნუ მოკლავთ საკუთარ თავში ადამიანს. ადამიანი არის ერთადერთი არსება ამ სამყაროში, რომელსაც შეუძლია პასუხისმგებლობა აიღოს სიცოცხლეზე. შენ რომ ადამიანად გაჩნდი, შენ რომ ხარ ადამიანი, ერთადერთი არსება, რომელსაც მოგეთხოვება პასუხი სიცოცხლეზე, შენ უნდა აიღო ეს პასუხისმგებლობა. ამას ვერ გაექცევი, ვერსად გაექცევი. ამიტომაც თქვა სარტრმა: „ადამიანი დაწყევლილია თავისუფლებით.“ ღმერთმა ნუ მოგვიშალოს ეს წყევლა,“ - აცხადებს ნანა ჩაჩუა.

წყარო: ​პოსტ ალიონი

წაიკითხეთ სრულად