Baby Bag

​რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტმა ტკბილეულმა ბავშვებში და როგორ ჩავრთოთ რაციონში ისე, რომ ჯანმრთელობა არ დავაზიანოთ?

​რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტმა ტკბილეულმა ბავშვებში და როგორ ჩავრთოთ რაციონში ისე, რომ ჯანმრთელობა არ დავაზიანოთ?

რა პრობლემები შეიძლება გამოიწვიოს ზედმეტმა ტკბილეულმა ბავშვებში და როგორ ჩავრთოთ რაციონში ისე, რომ ჯანმრთელობა არ დავაზიანოთ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ის ესაუბრა თსსუ-ის გივი ჟვანიას სახელობის პედიატრიის აკადემიური კლინიკის ექიმი-ენდოკრინოლოგი მარიამ ფხალაძე.

- ქალბატონო მარიამ, რა პრობლემა შეიძლება შეუქმნას ბავშვს ტკბილეულის ზედმეტმა რაოდენობამ?
- პირველი და ძირითადი პრობლემა არის ჭარბი წონა. ზედმეტი რაოდენობა მიჩვევას იწვევს და დამოკიდებულები ხდებიან, ეს კი დროთა განმავლობაში წონაზე აისახება, ხოლო ჭარბი წონა, მოგვიანებით, შესაძლოა, გადავიდეს დიაბეტში, საუბარია მეორე ტიპის დიაბეტზე.

​- როგორ უნდა ჩავრთოთ რაციონში შაქარი ისე, რომ ჯანმრთელობას ზიანი არ მივაყენოთ?

​- შედარებით პატარა ასაკის ბავშვებში უმჯობესია, უშაქრო ფაფები გამოიყენონ და თავიდანვე ჩამოუყალიბონ პირის გემო, არა ტკბილზე, არამედ სიტკბოს გარეშე სითხეებზე, მაგალითად, ჩაიზე, რძეზე, სადაც ნაკლებად გამოიყენებენ შაქარს. ასევე კარგია, თუ მოგვიანებით ასაკში, ფაფებს ხილით დაატკბობენ, ნებისმიერი სახის ხილი გაურიონ შვრიაში ან სხვა ფაფებში, თუნდაც ჩირი და ასე მიაწოდონ ბავშვს. სუფთა სახით შაქრის გამოყენება ზოგადად არ არის რეკომენდებული, ყავისფერი შაქარი კიდევ შესაძლებელია, ან შაქრის შემცვლელი მცენარეული დამატკბობელი.
- საშუალოდ, რა რაოდენობის ტკბილეული უნდა მიიღოს პატარამ დღის განმავლობაში?

​- რაოდენობა განსაზღვრული არ არის. უმჯობესი იქნება მიიღოს სუფთა, შავი შოკოლადი, რაც სასურველია კვებასთან არ იყოს კავშირში და ხემსის სახით მიიღოს.

​- რა ასაკიდან არის მიზანშეწონილი ტკბილეულის მიცემა?

​- ზოგადად, ტკბილეულის მიცემა მიზანშეწონილია 3-4 წლიდან.

​- როგორ ავიცილოთ თავიდან მისგან გამოწვეული გართულებები და როგორ უნდა მოიქცეს მშობელი?

​- გართულებების თავიდან ასაცილებლად, მაქსიმალურად უნდა შევუზღუდოთ ტბილეულის მიღება. თუ საშუალება გვექნება, საერთოდ ამოვიღოთ რაციონიდან. ხოლო თუ მივცემთ, ჩავანაცვლოთ ჯანსაღი ტკბილეულით, შავი შოკოლადის, ჩირების და მსგავსი პროდუქტების სახით. რასაკვირველია, მცირე რაოდენობით ყველაფერი მისაღებია, თუმცა ზომიერება უნდა დავიცვათ. ჭარბი წონის შემთხვევაში, რაოდენობრივად ვზღუდავთ ნახშირწყლებს. სწრაფი კვების ობიექტებში დამზადებულ საკვებს, გაზიან სასმელს საერთოდ ვიღებთ რაციონიდან, ვზრდით ფიზიკურ აქტივობას, მაქსიმალურად ვცდილობთ მივიღოთ ცილოვანი პროდუქტები, ბოსტნეული, ხილი სუფთა სახით და საღამოს შვიდი საათის შემდეგ არ არის რეკომენდირებული კვება. თუ ბავშვს ეწყება გაძლიერებული წყურვილი, შარდვა, იმატებს წონაში ან პირიქით, ძალიან სწრაფად იკლებს, ასევე თუ გაძლიერებული მოთხოვნილება აქვს ტკბილეულზე, ამ შემთხვევებში აუცილებელია ენდოკრინოლოგთან კონსულტაცია.

​ესაუბრა მარიამ ჩოქური

რას უნდა მიაქციოს ყურადღება მშობელმა, რომ არ გამოეპაროს დიაბეტის კლინიკური ნიშნები? - ინტე...
​ბოლო დროს იმატა დიაბეტით დაავადებული ბავშვების რიცხვმა. ნიშნები, რომლებიც გვაფიქრებინებს, რომ ბავშვს შაქრიანი დიაბეტი აქვს, როგორ უნდა ავარიდოთ ეს დაავადება პატარას? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-...

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვი ამბობს: „იმას არ ვჭამ, ამას არ ვჭამ,“ მას გასდის ეს მშობლებთან და იმიტომ არ ჭამს,“ ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა

​ენდოკრინოლოგი ირაკლი ფაღავა უჭმელი ბავშვების შესახებ საუბრობს. მისი თქმით, მშობლები უჭმელს უწოდებენ ისეთ ბავშვს, რომელიც ჯანსაღ საკვებს არ მიირთმევს:

„რას ნიშნავს უჭმელი ბავშვი, ჩემთვის ეს გაუგებარია. ეს არის ბავშვი, რომელსაც წონა აკლია? ​ეს არის ბავშვი რომელიც არ ჭამს ან არ ჭამს კონკრეტულ პროდუქტს? ბავშვზე ხშირად ამბობენ, რომ უჭმელია, აწონი, გაზომავ და ყველა პარამეტრში ჯდება ბავშვი, არის ჯანმრთელი. ზოგჯერ ამბობენ, რომ ბავშვი უჭმელია და მოჰყავთ ჭარბი წონის ბავშვი. გულისხმობენ, რომ ბავშვი არ ჭამს წვნიანს, მაგრამ მიირთმევს შოკოლადს. როდესაც ამბობენ, რომ ბავშვი 3-4 ლუკმაზე მეტს არ ჭამს, გააჩნია რის ლუკმებზეა საუბარი და მერე 3-4 ლუკმა განა ცოტაა?! შეიძლება ეს ბევრიც კი იყოს. თვალით შეგიძლიათ ბავშვის წონის შემოწმება. თუ ნეკნები უჩანს, ეს არ არის კარგი, ღიპიც არ უნდა ჰქონდეს ბავშვს. მნიშვნელოვანია, ბავშვი აქტიურია თუ არა, როგორ გრძნობს თავს.“

ირაკლი ფაღავა ბავშვის კვებითი ჩვევების დარღვევაში მშობლის წვლილზე საუბრობს:

„ხშირად ამბობენ, რომ ​ბავშვი უჭმელია, რადგან ჯანსაღ საჭმელს არ ჭამს. მშობლებიც ეუბნებიან: „კარგი, შვილო, თუ არ გინდა, აი, ხაჭაპური აიღე და ჭამე!“ ესეც არასწორია. ბავშვს უნდა გავაგებინოთ, რომ ის ან შეჭამს ჯანსაღ სადილს, ან დარჩება უჭმელი. თუ ბავშვი ერთი თვის განმავლობაში წონას არ იკლებს და არაფერს ჭამს, ეს ადამიანის ახალი სახეობაა. მე პირადად ასეთი რამის არ მჯერა. როდესაც ამბობენ, რომ ბავშვი უჭმელია, ირკვევა, რომ არ ჭამს ჯანსაღ საკვებს, სამაგიეროდ მშვენივრად ჭამს შოკოლადებს და კანფეტებს“

ირაკლი ფაღავას თქმით, ბავშვი ჯანსაღ კვებას ადრეული ასაკიდანვე უნდა მივაჩვიოთ:

„ბავშვი ბოსტნეულს და ჯანსაღ კვებას უნდა დავაჩვიოთ ძალიან ადრეული ასაკიდან. 7-8 თვის ასაკში ბავშვს უნდა გავასინჯოთ ბოსტნეული. თუ ის ამ ასაკში არ გასინჯავს ბოსტნეულს, მერე უჭირს შეგუება. ოჯახების უმრავლესობისთვის ეს ეტაპი უკვე ჩავლილია. ბავშვი არის გაზრდილი და არ ჭამს. ამ შემთხვევაში ძალიან დიქტატორული მიდგომა არაა საჭირო, ​ძალიან ნუ დავსტრესავთ ბავშვს, ყველაფერი უნდა მოხდეს შეთანხმების საფუძველზე. უთხარით ბავშვს: „რაღაც ხათრს ჩვენც გიწევთ, შენც უნდა გაგვიწიო. ყოველდღიურად თუ არა, ხილი და ბოსტნეული დრო და დრო მაინც უნდა შეჭამო. არსებობს მწარე წამლები, ნემსები, ოყნები. ბავშვი რომ არ ჭამს ხილს და ბოსტნეულს შეკრულობა ემართება, სჭირდება ოყნები. ამის მაგივრად დღეში ერთხელ ხილი და ბოსტნეული მივირთვათ, როგორც წამალი.“ საავადმყოფოში დიდი გამოცდილება მაქვს, რომ დიაბეტის მქონე ბავშვებს, საწყის ეტაპზე საკმაოდ მკაცრი დიეტა სჭირდებათ. საწყენად არ მიიღოს მშობელმა, მაგრამ ზოგი ბავშვი მოდის ძალიან გაფუჭებული. ამბობს: „იმას არ ვჭამ, ამას არ ვჭამ.“ ბავშვი ხვდება, რომ აქ მისი ოინბაზობის დრო არ არის, მშვენივრად იწყებს ის ბოსტნეულის ჭამასაც.“

„თუ არ ჩავთვლით უიშვიათეს შემთხვევებს, როდესაც აუტანლობაა პროდუქტის, უმეტესად ბავშვს გასდის ეს და არ ჭამს. მ​ას ურჩ​ევნია ჭამოს შოკოლადი, ვიდრე ბოსტნეული. ოჯახების უმრავლესობაში სადილის დროს არის სამი-ოთხი კომპონენტი საკვებში. ეს სავსებით მისაღებია. ადამიანი ისეა მოწყობილი, რომ დღეში რამდენჯერმე უნდა ჭამოს. ბავშვს უნდა ვუჩვენოთ პირადი მაგალითი. თუ ის ხედავს, რომ მშობელი გარკვეული პროდუქტების მეტს არაფერს ჭამს, ნაკლები ალბათობაა, რომ მან გასინჯოს სხვა საკვები. ჩემი დაკვირვებით ბავშვები ძალიან ცოტას მოძრაობენ. ცოტას რომ მოძრაობენ, არ შივდებათ. აბა რეალურად ფიზიკურად დაღლილი, დაქანცული ბავშვი რომ მოვიდეს, ის ყველაფერს გადასანსლავს. თუ ყველაფერს არა, ბევრ რამეს მიირთმევს,“ - აღნიშნავს ირაკლი ფაღავა.

წყარო: ​სხვა შუადღე

წაიკითხეთ სრულად