დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ვიტამინები და მინერალები, რომლებიც მეტაბოლიზმს აჩქარებენ - ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა.
განვიხილოთ ვიტამინების და მინერალების მცირე, მაგრამ მნიშვნელოვანი ჩამონათვალი, რომლებიც ხელს უწყობენ ჩვენი მეტაბოლიზმის (საკუთრივ მეტაბოლიზმზე და ყველა ქვემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებსა და მინერალებზე ჩვენ ვრცლად ვისაუბრეთ წინა რუბრიკებში) აჩქარებას.
მეტაბოლიზმზე დადებით გავლენას ახდენენ: B და D ჯგუფის ვიტამინები, ასევე მინერალები: კალციუმი, რკინა და მაგნიუმი. ჩვენი ორგანიზმის გამართული ფუნქციონირებისთის რეკომენდებულია ზემოთ ჩამოთვლილი ვიტამინებისა და მინერალების დონე ორგანიზმში გვქონდეს ნორმის ფარგლებში, ამიტომ კვების რაციონი მუდმივად უნდა გავამდიდროთ მათი შემცველობის საკვებით.
B ჯგუფის ვიტამინები - საკვები, რომლებიც შეიცავს B ჯგუფის ვიტამინებს: უცხიმო ხორცი და ზღვის პროდუქტები, მარცვლეული: მათ შორის, ქერი და ყავისფერი ბრინჯი, რძის პროდუქტები, კვერცხი, ზოგიერთი ხილი, მაგალითად, ბანანი, ვაშლი, ყურძენი და საზამთრო, თხილი, ზოგიერთი ბოსტნეული, მათ შორის, ისპანახი, კარტოფილი და გოგრა.
D ვიტამინი - საკვები, რომელიც შეიცავს D ვიტამინს: კვერცხის გული, ცხიმიანი თევზი, საქონლის ღვიძლი, რძის ნაწარმი, სოკოს ზოგიერთი ტიპი.
რკინა - რკინის წყაროა: ხორცი, ლობიო, წიწიბურა, ყავისფერი ბრინჯი, თხილი, მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, სოიო.
მაგნიუმი- მაგნიუმით მდიდარი საკვებია: თხილეული, პარკოსნები, ისპანახი, ორაგული, კარტოფილი.
აქვე გვახსოვდეს, რომ თუ ორგანიზმს აქვს რომელიმე ვიტამინის ან მინერალის დეფიციტი, რთულია დეფიციტის მხოლოდ საკვებით შევსება, ასეთ დროს რეკომედებულია ექიმის მეთვაყურეობის ქვეშ დანამატების სახით მათი მიღება, ხოლო დაბალანსებული, რაციონალური და მრავალფეროვანი კვება კი დაგვეხმარება პრევენციული ზომების მიღებაში.
„არ შეიძლება, რომ დაისვენო კურორტზე ორი კვირა და შემდეგ მთელი წლის მანძილზე უფუჭებდე ბავშვს ჯანმრთელობას,“ - ევგენი კომაროვსკი
ცნობილმა პედიატრმა ევგენი კომაროვსკიმ გადაცემაში „ FM პედიატრი“ მშობლებს ბავშვის ჯანმრთელობაზე სწორად ზრუნვის შესახებ საინტერესო რჩევები მისცა. მისი თქით, მთავარია სუფთა ჰაერი, ფიზიკური დატვირთვა და გაკაჟება:
ევგენი კომაროვსკიმ მშობლებს ურჩია ბავშვს ბუნებრივი და ნორმალური ცხოვრების შესაძლებლობა მისცენ:
„ყველაზე მთავარია იცხოვრო ბუნებრივად და ნორმალურად. თუ ბავშვს უნდა ფეხშიშველა სიარული, არ ჩააცვათ მას ფეხსაცმელი, თუ მას არ უნდა ჭამა, ნუ აძალებთ. თუ ბავშვი ამბობს, რომ სცხელა, გახადეთ ზედმეტი ქურთუკი. იაროს ისე, როგორც მისთვის არის მოსახერხებელი. დედებმა შესანიშნავად იციან, რომ თუ ბავშვი არის მშიერი, დაუბანელი, გათოშილი, ის ავად არ ხდება. თუ ის უყვართ, ნაჭამია, არის თბილად, კარგად არის ჩაცმული, არ აკლებენ მასწავლებლებს და წამლებს, მისი ავადმყოფობა არასდროს მთავრდება. ბავშვის მიმართ სიყვარული იმაში კი არ უნდა გამოიხატებოდეს, რომ მას ახალ ტანსაცმელს ვუყიდით, არამედ იმაში, რომ წაიყვანთ სასეირნოდ, დახარჯავთ ფულს ველოსიპედზე, როლიკებზე. ჩვენი შვილები ნორმალური იმუნიტეტით იბადებიან და არ საჭიროებენ არანაირ გაკაჟებას. თქვენ ჯერ ზედმეტი ტანსაცმლით და გადაჭარბებული კვებით ბავშვებს აფუჭებთ, შემდეგ კი მათი გაკაჟება გსურთ. სუფთა ჰაერზე სეირნობა და ფიზიკური დატვირთვა - ამაში უნდა გამოიხატებოდეს თქვენი სიყვარული ბავშვის მიმართ.
ევგენი კომაროვსკის თქმით, ბავშვის კურორტზე წაყვანა მშობლისთვის თვითმიზანი არ უნდა იყოს:
„თუ არ გაქვთ კურორტზე გამგზავრების შესაძლებლობა, უბრალოდ სუფთა ჰაერზე სეირნობის საშუალება გამოიყენეთ. მთავარია, რომ კურორტზე წასვლა თვითმიზნად არ იქცეს. არ შეიძლება, რომ დაისვენო კურორტზე ორი კვირა და შემდეგ მთელი წლის მანძილზე აკეთო სისულელეები და უფუჭებდე ბავშვს ჯანმრთელობას. ბავშვით ყოველდღე უნდა იყოთ დაკავებული. რა სირთულეა იმაში, რომ გაასეირნოთ ძილის წინ ან დილით, მოაშოროთ კომპიუტერს და ტელევიზორს, აიძულოთ, რომ შეხედოს გარესამყაროს?!“