დღეს სამშაბათია და მედიაპორტალი MomsEdu.ge ტრადიციულ რუბრიკას - ენდოკრინოლოგის რეკომენდაციებს წარმოგიდგენთ. ვიტამინები და მინერალები, რომლებიც მეტაბოლიზმს აჩქარებენ - ამჯერად ამ თემაზე მოგაწვდით კომპეტენტურ ინფორმაციას ენდოკრინოლოგ-ნუტრიციოლოგი თინათინ კაჭარავა.
განვიხილოთ ვიტამინების და მინერალების მცირე, მაგრამ მნიშვნელოვანი ჩამონათვალი, რომლებიც ხელს უწყობენ ჩვენი მეტაბოლიზმის (საკუთრივ მეტაბოლიზმზე და ყველა ქვემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებსა და მინერალებზე ჩვენ ვრცლად ვისაუბრეთ წინა რუბრიკებში) აჩქარებას.
მეტაბოლიზმზე დადებით გავლენას ახდენენ: B და D ჯგუფის ვიტამინები, ასევე მინერალები: კალციუმი, რკინა და მაგნიუმი. ჩვენი ორგანიზმის გამართული ფუნქციონირებისთის რეკომენდებულია ზემოთ ჩამოთვლილი ვიტამინებისა და მინერალების დონე ორგანიზმში გვქონდეს ნორმის ფარგლებში, ამიტომ კვების რაციონი მუდმივად უნდა გავამდიდროთ მათი შემცველობის საკვებით.
B ჯგუფის ვიტამინები - საკვები, რომლებიც შეიცავს B ჯგუფის ვიტამინებს: უცხიმო ხორცი და ზღვის პროდუქტები, მარცვლეული: მათ შორის, ქერი და ყავისფერი ბრინჯი, რძის პროდუქტები, კვერცხი, ზოგიერთი ხილი, მაგალითად, ბანანი, ვაშლი, ყურძენი და საზამთრო, თხილი, ზოგიერთი ბოსტნეული, მათ შორის, ისპანახი, კარტოფილი და გოგრა.
D ვიტამინი - საკვები, რომელიც შეიცავს D ვიტამინს: კვერცხის გული, ცხიმიანი თევზი, საქონლის ღვიძლი, რძის ნაწარმი, სოკოს ზოგიერთი ტიპი.
რკინა - რკინის წყაროა: ხორცი, ლობიო, წიწიბურა, ყავისფერი ბრინჯი, თხილი, მწვანე ფოთლოვანი ბოსტნეული, სოიო.
მაგნიუმი- მაგნიუმით მდიდარი საკვებია: თხილეული, პარკოსნები, ისპანახი, ორაგული, კარტოფილი.
აქვე გვახსოვდეს, რომ თუ ორგანიზმს აქვს რომელიმე ვიტამინის ან მინერალის დეფიციტი, რთულია დეფიციტის მხოლოდ საკვებით შევსება, ასეთ დროს რეკომედებულია ექიმის მეთვაყურეობის ქვეშ დანამატების სახით მათი მიღება, ხოლო დაბალანსებული, რაციონალური და მრავალფეროვანი კვება კი დაგვეხმარება პრევენციული ზომების მიღებაში.
„როდესაც ფეხები არის ცოტა მოღუნული, ნუ ღელავთ, ჯანმრთელ ბავშვებს ეს ორ წლამდე თავისით გაუსწორდებათ,“ - ნინო ჭოლოკავა
ბავშვთა ორთოპედ-ტრავმატოლოგმა ნინო ჭოლოკავამ ბავშვის ძვლის სტრუქტურული თავისებურებების შესახებ ისაუბრა და აღნიშნა, რომ ბავშვების ძვლები უფრო ელასტიური და პლასტიურია:
„ბავშვის ძვლის სტრუქტურა აბსოლუტურად განსხვავდება დიდების ძვლისგან, არის პლასტიური და ელასტიური. ეს ყველაფერი ეხმარება მას ადვილად გადაიტანოს ის ტრავმები, რომლებიც ჩვენთვის უკვე ძალიან საზიანო და ტრაგიკული იქნებოდა. ბავშვებისთვის ეს არის მარტივი ყოველგვარი შემდგომი ზიანის გარეშე. გარდა იმისა, რომ ბავშვებს ახასიათებთ მოტეხილობის შედარებით მსუბუქი ფორმები, მათ აქვთ რემოდელირების უნარი. ეს მდგომარეობს იმაში, რომ მოტეხილობა, რომელიც შეხორცდა არასწორი კუთხით, დიდი ალბათობით გასწორდება და ზრდასრულ ასაკში მივიღებთ სრულყოფილ ჩონჩხს.“
ნინო ჭოლოკავას თქმით, მშობლები პატარების სიარულის მანერის გამო ხშირად ღელავენ, რაც, როგორც წესი, გადაჭარბებულია:
„მშობლები ძალიან ნერვიულობენ სიარულის მანერაზე. იმისთვის, რომ ბავშვი დაიბადოს, მას თავისებური ჩონჩხი აქვს, რომელიც შემდგომ განიცდის რემოდელირებას. თუ ავიღებთ ბარძაყის თავს, ნორმალურ ადამიანს წინ შებრუნება აქვს 11 გრადუსი. როდესაც ბავშვი იბადება, მას აქვს 35 გრადუსი. მას უწევს ფეხების ცოტა შიგნით შეტანა, რომ კარგად იაროს. ყოველთვის ვეუბნები მშობლებს: „ნუ ღელავთ, თქვენი შვილი, რომელიც არის ერთი წლის და დადის ისე, როგორც თქვენ არ მოგწონთ, არ ნიშნავს, რომ ის ივლის ასე. დააცადეთ, ცოტა მოთმინება და ყველაფერი კარგად იქნება.“
„შემდეგი მომენტი, რაზეც მშობლები ღელავენ, ეს არის, როდესაც ფეხები არის ცოტა მოღუნული. უფრო ხშირად ბავშვები იბადებიას „ო“- ს მაგვარი ფეხებით. ამაზეც ვეუბნები მშობლებს, ნუ ღელავთ! ჯანმრთელ ბავშვებს ეს ორ წლამდე თავისით გაუსწორდებათ. დაახლოებით ექვს წლამდე ის სწორია, პუბერტატში იქსისებრი ხდება, შემდეგ ისევ სწორდება. ეს არის ის ფაზები, რომლებსაც ჯანმრთელი ბავშვი, როგორც წესი, გაივლის,“ - აღნიშნულ საკითხე ნინო ჭოლოკავამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.