ძილის თემაზე ნევროლოგი მარინე ჯანელიძე საუბრობს. მისი თქმით, მელატონინი არის ნივთიერება, რომელიც გვაძინებს. ის გამომუშავდება მაშინ, როცა ბნელდება. გათენებასთან ერთად მისი გამომუშავება მცირდება:
,,არსებობს ადამიანების კატეგორია, რომელთაც განსხვავებული ბიოლოგიური რითმი აქვთ. კვლევებით არის დადგენილი, რომ ,,ბუები'' (ადამიანები, რომლებიც გვიან იძინებენ და გვიან დგებიან) უფრო კრეატიულები არიან.''
ნევროლოგი უძილობის პრობლემასაც ეხება. მისი თქმით, უძილობას ძირითადად იწვევს შფოთვა:
,,ისეთი ცხოვრების რითმი გვაქვს, რომ შფოთვა და ფორიაქი გახდა ჩვენი თანმდევი. მთელი დღის განცდები, ძირითადად უარყოფითი და მით უმეტეს ახლა, პანდემიის პირობებში, ძილის მოგვრის საშაულებას არ გვაძლევს. ძილი ძალიან რთული და მნიშვნელოვანი პროცესია, მას აქვს თავისი სტადიები - როცა სიზმარი გვესიზმრება, როცა ღრმად გვძინავს... ზოგადად, ცხოვრების წესი ხშირად განაპირობებს ჩაძინების გაძნელებას.''
ნევროლოგი მარინე ჯანელიძე მათ, ვისაც ჩაძინების პრობლემა აქვთ, რჩევებსაც აძლევს:
,,ძალიან აქტიური, ზღვარგადასული ფიზიკური დატვირთვა ძილის წინ არ არის რეკომენდებული. ასევე მნიშვნელოვანია ჰაერი, ძილის ჰიგიენა, ერთსა და იმავე დროს დაწოლა, დაძინებამდე სიმშვიდეში ყოფნა. ეს არის ელემენტარული რჩევები, რომლებიც ამარტივებს ჩაძინებას და აუმჯობესებს ძილის ხარისხს. ძილის წინ ასევე არ უნდა მოწიოს ადამიანმა სიგარეტი (ზოგადად, არ უნდა მოწიოს, მაგრამ განსაკუთრებით ძილის წინ), ნიკოტინი ხელს უშლის მელატონინის გამომუშავებას. ასევე ალკოჰოლის და მძიმე საკვების დიდი რაოდენობით მიღება არ არის კარგი. ძილთან მეტ-ნაკლებად რელაქსირებულები უნდა მივიდეთ. ეს არის ზოგადი რჩევები,'' - აღნიშნა მარინე ჯანელიძემ.
ნევროლოგის თქმით, 6-დან 8 საათამდე უნდა გვეძინოს, მაგრამ არსებობენ ადამიანები, რომელთაც ამდენი ხანი არ სძინავთ. მთავარია, როცა გავიღვიძებთ არ ვიყოთ დაღლილები, უნდა ვიყოთ ენერგიულები. არსებობენ ადამიანები, რომელთაც ცოტა სძინავთ და მაინც აქტიურები არიან, თუმცა ასეთები ცოტანი არიან.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„სასუნთქი სისტემის დაავადებებს ცოტათი სიტკბო უყვარს. დაშაქრული ან მურაბიანი ცხელი წყალი ხველას აწყნარებს,” - ყარამან ფაღავა
პედიატრმა ყარამან ფაღავამ წამლების გამოყენების დროს მტკიცებულებებზე დაყრდნობის საჭიროებაზე ისაუბრა. მან ხველის დროს ეფექტიანი სამკურნალო საშუალებებიც დაასახელა:
„ნებისმიერი წამლის ეფექტიანობაზე როდესაც ვსაუბრობთ, გვესაჭიროება მტკიცებულებები. უამრავი წამალია, რომელზეც მტკიცებულება არ გვაქვს, მაგრამ ვიყენებთ ხოლმე. საჭიროა უკუკავშირი. წამალს რომ გამოიყენებ, დააკვირდი შველის თუ არ შველის. ექიმმაც და მშობელმაც უნდა წაიკითხოს ინსტრუქცია. თუ გვერდითი მოვლენა განვითარდა, სჯობს სხვა წამალზე გადავიდეთ.“
ყარამან ფაღავამ აღნიშნა, რომ ხველის დროს ტკბილი სითხეების დალევა სასარგებლოა:
„უბრალო წამალია თაფლიანი წყალი. არავის არ ჩაუტარებია კვლევა, მაგრამ ძალიან ფართოდ ვიყენებთ. მოტკბო ხსნარები, დაშაქრული ან მურაბიანი ცხელი წყალი ხველას გარკვეულწილად აწყნარებს. სასუნთქი სისტემის დაავადებებს ცოტათი სიტკბო უყვარს. ფაღარათს მლაშე უყვარს. ტკბილ წყლებს ფაღარათის დროს ნუ დაუნიშნავთ ბავშვს. რაც შეეხება თაფლს, ზოგიერთები პატარა ბავშვებსაც თაფლს აძლევენ. აღწერილია შემთხვევები, რომ თაფლი ერთ წლამდე ასაკის ბავშვებში ბოტულიზმს იწვევს. ამიტომაც თაფლის მიმართ სიფრთხილე უნდა გამოვიჩინოთ.“
ყარამან ფაღავას თქმით, ბალახოვან წამლებთანაც სიფრთხილის გამოჩენაა საჭირო:
„ზოგიერთს ძალიან უყვარს ბალახოვანი წამლები. ამბობენ, რომ უვნებელიაო. მედიცინის ლეგენდარული შემქმნელი მედეა ბალახებს აკეთებდა მხოლოდ, მაგრამ ამ ბალახებისგან შხამებსაც აკეთებდა. მიუხედავად ამისა, მე უარს არ ვამბობ ბალახოვან პრეპარატებზე. ერთი პრეპარატი მიყვარს. წამლის დასახელების თქმა არ მინდა, მაგრამ მსურველი დაინტერესდება. ის შეიცავს ყაყაჩოს. ეს არის ოპიატის მსგავსი ნივთიერება, რომელსაც აქვს ხველის ცენტრალური დათრგუნვის შესაძლებლობა.“
„ხველის პროფილაქტიკა და ირიტანტების თავიდან აცილებაც საჭიროა. ძველი საშუალებაა, მაგრამ შველის ხშირად რეფლექსოგენური ზონების გაღიზიანება. რეფლექსოგენური ზონაა მკერდის ძვალი, ზუსტად შუახაზზე და უკან ხერხემლის ორივე მხარეს. ძველი მეთოდია თხის ქონით დაზელვა, კარაქი და იოდი, ამას რომ წავუსვამთ ძალიან ხშირად ეფექტი გვაქვს. ამ წასმით წაგებით არაფერს წავაგებთ, შედეგი კი შეიძლება იყოს. შესანიშნავია მაღალი მთა. აქ გამღიზიანებელი ნივთიერებები ნაკლებია, უფრო სუფთაა ჰაერი. მე დასავლეთელი ვარ, მაგრამ ჰავა, რასაკვრიველია, აღმოსავლეთ საქართველოსი სჯობს. თუ ბავშვი მიდრეკილია ხველებისადმი, მისთვის აღმოსავლეთ საქართველოს მთა შესანიშნავია,“ - აღნიშნულ საკითხებზე ყარამან ფაღავამ ტელეკომპანია „პულსის“ ეთერში ისაუბრა.