რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ ძუძუს კიბოსთან გვაქვს საქმე და რა არის გამომწვევი მიზეზები? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ონკოქირურგი, მამოლოგი თამარ აბულაძე.
- რამდენად ხშირია ძუძუს კიბო ქალებში?
- ქალთა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის ძუძუს კიბო პირველ ადგილზეა, შემდეგ მოდის საშვილოსნოს ყელის და ტანის სიმსივნეები, ბოლო პერიოდში შეინიშნება ძუძუს კიბოს გაახალგაზრდავების ტენდენცია 35 და ზემოთ ასაკში.
- ძირითადად, რა არის გამოწვევი მიზეზები?
- რისკფაქტორების ჯგუფიდან აღსანიშნავია:
ადრეული მენარხე (მენსტრუალური ციკლის დაწყება);
გვიანი მენოპაუზა (კლიმაქსი);
ხშირი აბორტები, გენეტიკური განწყობა, განსაკუთრებით, პირველი ხაზის ქალბატონებში (დედა და დეიდა);
ენდოკრინული და დისჰორმონალური ცვლილებების მოშლა, ასაკოვან ქალბატონებში პოსტრავმული წარმონაქმნები.
ონკოლოგიური დაავადების რისკს ზრდის ჰორმონალური დისბალანსის შედეგად მიმდინარე პროცესები, რომელშიც ჩართულია მთელი ენდოკრინული სისტემა. ამ პროცესს მიეკუთნება მასტოპათია, განსაკუთრებით საყურადღებოა მისი კვანძოვანი ფორმა, სწრაფად მზარდი ფიბროადენომა (ფილოიდი), სქელკედლიანი კისტები, სადინარშიდა პაპილომა, რომელიც კლინიკურად მხოლოდ სისხლიანი, ან მუქი ყავისფერი გამონადენით ხასიათდება, ხშირია პოსტრავმული წარმონაქმნები, განსაკუთრებით ხანდაზმულ ქალბატონებში, იგი დაზიანებული ან დაჟეჟილი ქსოვილიდან ვითარდება იქ, სადაც იყო ეგრედწოდებული ჰემატომა. მისი ალაგების შემდეგ ხშირია კარგად პალპირებადი წარმონაქმნი.
- რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ მკერდის კიბოსთან გვაქვს საქმე?
- საეჭვო ნიშნებს შორის აღსანიშნავია: ძუძუს ფორმის შეცვლა, კანის გასქელება (ლიმონის ქერქი), გასინჯვადი წარმონაქმნის არსებობა, გადიდებული იღლიის ლიმფური კვანძები, ძუძუს თავის დვრილის ჩაბრუნება, სისხლიანი გამონადენი.
- როგორ უნდა ავირიდოთ თავიდან და როდის მივმართოთ ექიმს?
- იმისათვის, რომ დროულად მოხდეს ძუძუს კიბოს პრევენცია, საჭიროა ქალბატონებმა დროულად ჩაიტარონ სკრინინგი და ნებისმიერი საეჭვო ნიშნის აღმოჩენის შემთხვევაში მიმართონ ექიმ მამოლოგს. გისურვებთ ჯანმრთელობას!
„შესაძლებელია, რამდენიმე საათში თითქოს უმნიშვნელო სიმპტომი დრამატულად განვითარდეს და მთელი რიგი პრობლემების წინაშე დაგვაყენოს,“- პედიატრი ეკა უბერი
პედიატრმა ეკა უბერმა ექვს თვემდე ასაკის ბავშვებში ცხვირის გაჭედვის რისკებზე ისაუბრა და მშობლებს ურჩია, რომ აღნიშნული სიმპტომის გამოვლენის შემთხვევაში ოჯახის ექიმს მიმართონ:
„შევთანხმდეთ, რომ თუნდაც მინიმალური სიმპტომი, მაგალითად, სურდო, ჩვილობის ასაკში, ექვს თვემდე განსაკუთრებით საყურადღებოა. როდესაც ცხვირის გაჭედილობაა და ცხვირით სუნთქვა უჭირს ახალშობილს, შესაბამისად მოდის მთელი რიგი პრობლემები და პირველ რიგში, კვების პრობლემები. ბავშვს უჭირს ყლაპვა და საკვების მიღება.“
„შესაძლებელია, რამდენიმე საათში თითქოს უმნიშვნელო სიმპტომი დრამატულად განვითარდეს და მთელი რიგი პრობლემების წინაშე დაგვაყენოს, როგორც მშობელი, ასევე ექიმი. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ექვს თვემდე ასაკის ბავშვთან პირველივე სიმპტომების გამოვლენისთანავე დედამ ოჯახის ექიმთან დაამყაროს კავშირი. მინიმალური სიმპტომიც კი საყურადღებოა ასაკიდან გამომდინარე. სხვა რესპირაციული ვირუსებიც არსად არ წასულა. განსაკუთრებით საყურადღებოა გრიპის ვირუსი და რესპირაციულ-სინციტიალური ვირუსი, რომელიც ახალშობილებსა და ორ წლამდე ასაკის ბავშვებში საკმაოდ მძიმე გართულების, ბრონქიოლიტის განვითარების მიზეზად შეიძლება იქცეს. ეს არის სუნთქვის გაძნელების ერთ-ერთი უხშირესი ფაქტორი,“- აღნიშნულ საკითხზე ეკა უბერმა საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.