რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ ძუძუს კიბოსთან გვაქვს საქმე და რა არის გამომწვევი მიზეზები? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ონკოქირურგი, მამოლოგი თამარ აბულაძე.
- რამდენად ხშირია ძუძუს კიბო ქალებში?
- ქალთა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის ძუძუს კიბო პირველ ადგილზეა, შემდეგ მოდის საშვილოსნოს ყელის და ტანის სიმსივნეები, ბოლო პერიოდში შეინიშნება ძუძუს კიბოს გაახალგაზრდავების ტენდენცია 35 და ზემოთ ასაკში.
- ძირითადად, რა არის გამოწვევი მიზეზები?
- რისკფაქტორების ჯგუფიდან აღსანიშნავია:
ადრეული მენარხე (მენსტრუალური ციკლის დაწყება);
გვიანი მენოპაუზა (კლიმაქსი);
ხშირი აბორტები, გენეტიკური განწყობა, განსაკუთრებით, პირველი ხაზის ქალბატონებში (დედა და დეიდა);
ენდოკრინული და დისჰორმონალური ცვლილებების მოშლა, ასაკოვან ქალბატონებში პოსტრავმული წარმონაქმნები.
ონკოლოგიური დაავადების რისკს ზრდის ჰორმონალური დისბალანსის შედეგად მიმდინარე პროცესები, რომელშიც ჩართულია მთელი ენდოკრინული სისტემა. ამ პროცესს მიეკუთნება მასტოპათია, განსაკუთრებით საყურადღებოა მისი კვანძოვანი ფორმა, სწრაფად მზარდი ფიბროადენომა (ფილოიდი), სქელკედლიანი კისტები, სადინარშიდა პაპილომა, რომელიც კლინიკურად მხოლოდ სისხლიანი, ან მუქი ყავისფერი გამონადენით ხასიათდება, ხშირია პოსტრავმული წარმონაქმნები, განსაკუთრებით ხანდაზმულ ქალბატონებში, იგი დაზიანებული ან დაჟეჟილი ქსოვილიდან ვითარდება იქ, სადაც იყო ეგრედწოდებული ჰემატომა. მისი ალაგების შემდეგ ხშირია კარგად პალპირებადი წარმონაქმნი.
- რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ მკერდის კიბოსთან გვაქვს საქმე?
- საეჭვო ნიშნებს შორის აღსანიშნავია: ძუძუს ფორმის შეცვლა, კანის გასქელება (ლიმონის ქერქი), გასინჯვადი წარმონაქმნის არსებობა, გადიდებული იღლიის ლიმფური კვანძები, ძუძუს თავის დვრილის ჩაბრუნება, სისხლიანი გამონადენი.
- როგორ უნდა ავირიდოთ თავიდან და როდის მივმართოთ ექიმს?
- იმისათვის, რომ დროულად მოხდეს ძუძუს კიბოს პრევენცია, საჭიროა ქალბატონებმა დროულად ჩაიტარონ სკრინინგი და ნებისმიერი საეჭვო ნიშნის აღმოჩენის შემთხვევაში მიმართონ ექიმ მამოლოგს. გისურვებთ ჯანმრთელობას!
როგორ მოვიქცეთ, თუ ბავშვმა უცხო სხეული გადაყლაპა? - ევგენი კომაროვსკის რეკომენდაციები მშობლებს
რა გავაკეთოთ თუ ბავშვმა უცხო სხეული გადაყლაპა ან გარემოს შეცდომის მიზნით ისეთი რამ მიირთვა, რისი ჭამაც არ შეიძლება? ამ დროს ყველაზე მნიშვნელოვანია, რომ პანიკაში არ ჩავარდეთ.
დაიმახსოვრეთ და გააცნობიერეთ: თუ ბავშვის მიერ გადაყლაპული უცხო სხეული კუჭში მოხვდა, ეს იმას ნიშნავს, რომ მან ყველაზე ვიწრო ადგილი - საყლაპავი უსაფრთხოდ გაიარა. უცხო სხეული საყლაპავ მილში რომ მოხვედრილიყო, ეს ძალიან სერიოზული სიმპტომებით გამოვლინდებოდა, როგორებიცაა: ღებინება, მუდმივი ხველა, ტკივილი, შფოთვა სასმელისა და საკვების მიღების დროს. თუ მსგავსი სიმპტომები არ არის, ე.ი. უცხო სხეული უკვე კუჭშია.
ნებისმიერ უცხო სხეულს, რომელიც საყლაპავს გაივლის, უმეტეს შემთხვევაში თავისუფლად შეუძლია კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის მეორე ბოლომდე მიღწევა. საფენში უცხო სხეულის გამოჩენა მოსალოდნელია მისი გადაყლაპვიდან 2-4 დღის შემდეგ.
თუ ბავშვის მიერ გადაყლაპული უცხო სხეული პატარა და გლუვია, შესაძლოა, ის საფენში ვერც კი შენიშნოთ. თუ ის დიდი ზომისაა და სახიფათოა, უნდა დარწმუნდეთ, რომ მან ბავშვის სხეული უსაფრთხოდ დატოვა.
კონტროლის მთავარი მეთოდი განავლის ყურადღებით შესწავლაა, რათა მასში უცხო სხეულის პოვნა შეძლოთ. თუ მეოთხე დღის ბოლოს უცხო სხეულის ძებნა წარუმატებლად დასრულდა, ექიმთან კონსულტაციის რეალური საფუძველი გაქვთ.
მკურნალობა საჭირო არ არის. ოყნისა და საფაღარათო საშუალებების გამოყენება არ შეიძლება. თქვენ უნდა დაელოდოთ, მოითმინოთ და განავალს დააკვირდეთ.
ნებისმიერი ეჭვის შემთხვევაში, რომ საყლაპავში უცხო სხეული მოხვდა, დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს.
ექიმს უნდა მიმართოთ იმ შემთხვევაშიც თუ ბავშვმა გადაყლაპა: ბასრი საგანი (ქინძისთავი, ნემსი, ღილი, კბილის ჩხირი და ა.შ.), 3 სანტიმეტრზე უფრო გრძელი საგანი, ელემენტი, ორი ან მეტი მაგნიტი.
სასწრაფოდ მიმართეთ ექიმს, თუ: ბავშვს დაეწყო მუცლის ძლიერი ტკივილი, გულისრევა და ღებინება, ან განავალში შენიშნეთ სისხლი.