ცნობილი პედიატრი, მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი, ინგა მამუჩიშვილი მშობლებს მოუწოდებს, მაქსიმალურად მიაჩვიონ ბავშვი ცოცხალი ხილის მიღებას. როგორც იგი MomsEdu.ge-სთან საუბრისას აღნიშავს, მნიშვნელოვანია, შვილებს პატარაობიდანვე ვასწავლოთ სწორი კვება:
„მაქსიმალურად უნდა ვეცადოთ, რომ ბავშვს როგორღაც მივაწოდოთ ცოცხალი ხილი, უხეში უჯრედისი, რაც მისი კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ნორმალური ფუნქციონირებისთვის არის აუცილებელი. თუ ხილის წვენს სვამს ბავშვი (უშაქროს) კი ბატონო, მაგრამ უშაქრო კომპოტს და უშაქრო ხილის წვენს ბავშვი ვერ დალევს. მე მინდა, რომ შაქრის მინიმალიზაცია მოხდეს, რადგან შაქარი არ არის სასარგებლო ბავშვის ორგანიზმისთვის, მეტიც, მავნეა. აქედან გამომდინარე, შევაჩვიოთ ბავშვი ნორმალურ კვებას, სანამ ჩვენ შეგვიძლია ვარეგულიროთ მისი კვება. თორემ, როცა გაიზრდება, უკვე აღარაფერი გვეკითხება. ამ დროისთვის მისი ორგანიზმი უკვე დაბინძურებულია. ამიტომ ჩვენ უნდა შევეცადოთ, რომ ბაზისი იყოს რაც შეიძლება სუფთა“, - აღნიშნავს ინგა მამუჩიშვილი.
მისივე თქმით, კომპოტი უნდა მომზადდეს ცოცხალი ხილისგან ან ჩირებისგან და იყოს ბუნებრივად ტკბილი:
„კომპოტის მომზადების შემთხვევაშიც, 30 წუთის განმავლობაში გამდინარე წყალში უნდა გვქონდეს ხილი მოთავსებული. კომპოტი უნდა მომზადდეს შეთავსებადი ხილისგან და არა ყველანარი ხილით, რადგან ვიტამინებსაც შეუძლიათ, დაეჯახონ ერთმანეთს და ერთმა ვიტამინმა მეორე გაანეიტრალოს. ვიმეორებ, უმჯობესია, ბავშვი ცოცხალ ხილს მივაჩვიოთ. როდესაც მაცივარში დევს ხილი, ვიტამინების 30% იკარგება და ხარშვის დროს, მით უმეტეს. ნებისმიერი გზა უნდა ვცადოთ, რომ ბავშვს ხილი ცოცხალი სახით მივაწოდოთ. დავდოთ ხილი მაგიდაზე სხვადასხვა ფორმით, დავჭრათ და გავაფორმოთ ლამაზად, არ დავაძალოთ და თავად „მიეპაროს,“ - ამბობს ინგა მამუჩიშვილი.
„ამ პაციენტებისთვის მონოკლონური ანტისხეულების ადმინისტრირება დაავადების ადრეულ ეტაპზე მოხდება,“ - თამარ გაბუნია საქართველოში მონოკლონური ანტისხეულების მკურნალობის დაწყების შესახებ საუბრობს
ჯანდაცვის მინიტრის მოადგილემ თამარ გაბუნიამ საქართველოში მონოკლონური ანტისხეულების გამოყენების პროტოკოლის შესახებ ისაუბრა:
„იყო მსჯელობა იმაზე, თუ რა პროტოკოლით მოხდება მონოკლონური ანტისხეულების გამოყენება, რომელიც ქვეყანამ მიიღო დონაციის სახით გერმანიის მთავრობისგან. მონოკლონური ანტისხეულები ასევე მივიღეთ ამერიკის მხარისგან. უკვე მზად ვართ იმისთვის, რომ მათი გამოყენებაც დაიწყოს.“
თამარ გაბუნიას თქმით, საქართველოში ორი განსხვავებული მონოკლონური ანტისხეულების პრეპარატი გვაქვს:
„ორი განსხვავებული მონოკლონური ანტისხეულის პრეპარატი არის დღეს ხელმისაწვდომი ქვეყანაში. ერთ-ერთი არის ჰოსპიტალიზებული პაციენტებისთვის. კლინიკები, რომლებიც ჩართულია კოვიდის მართვაში, მიიღებენ პრეპარატს. გაწერილია დეტალური მოხმარების ინსტრუქცია. ძირითადად ეს არიან პაციენტები, რომლებსაც პროგნოზულად აქვთ დამძიმების უფრო მაღალი რისკი, მაგალითად, 65 წელზე მეტი ასაკის პირები, პირები, ვისაც აქვთ შაქრიანი დიაბეტი, ჭარბი წონა, ჰიპერტენზია და ასევე, საყურადღებოა მათი მდგომარეობა ჰოსპიტალიზაციის მომენტში.“
„მონოკლონური ანტისხეულების მეორე ჯგუფი ნაჩვენებია შედარებით მსუბუქი პაციენტებისთვის დაავადების განვითარების ადრეულ ეტაპზე. ძირითადად ეს იქნება პაციენტი, რომელსაც, შესაძლოა, სჭირდებოდეს მკურნალობა კოვიდ სასტუმროში ან მსუბუქი პაციენტი, ვინც შეიძლება იყოს ბინაზე. ოჯახის ექიმები გააკეთებენ იმ პაციენტების იდენტიფიცირებას, რომლებსაც ასაკის ან თანმხლები დაავადებების მაღალი აქვს დამძიმების რისკი. ამ პაციენტებისთვის მონოკლონური ანტისხეულების ადმინისტრირება დაავადების ადრეულ ეტაპზე მოხდება, ვიდრე იქნება მძიმე სურათი გამოხატული. გერმანია დიდი ხანია იყენებდა მონოკლონურ ანტისხეულებს. გამოცდილება არის ჩვენი რეგიონის ქვეყნებშიც. მონოკლონურმა ანტისხეულებმა უჩვენეს ჰოსპიტალიზაციის თავიდან აცილების, მძიმე ფორმის ჩამოყალიბებისა და სიკვდილობის შემცირების მაღალი პოტენციალი,“ - განაცხადა თამარ გაბუნიამ.