როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ძალიან კარგი გრძნობაა, როდესაც ბებია-ბაბუა ცხოვრობს სოფლად და იქ ჩასვლა ხდება დღესასწაული ბავშვებისთვის,“ - მარინა კაჭარავა
ფსიქოლოგმა მარინა კაჭარავამ ოჯახში სხვადასხვა თაობის წარმომადგენელთა თანაცხოვრების შესახებ ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ აუცილებელი არ არის პატარა ბინაში სხვადასხვა თაობის წარმომადგენელთა ერთად ცხოვრება:
„არ არის აუცილებელი, რომ ერთად ცხოვრობდნენ თბილისის ოროთახიან ან სამოთახიან ბინაში. ადამიანს ძალიან სჭირდება თავისი სივრცე. ადრე ასე იყო, ადამიანს რვა შვილი ჰყავდა თუ ათი, სამოსახლოებს აძლევდა შვილებს და უმცროსი შვილი რჩებოდა ოჯახში. მესმის, რომ აბსოლუტურად სხვა ვითარებაა დღეს. ბებია-ბაბუა ძალიან მნიშვნელოვანი ადამიანები არიან ბავშვებისთვის. თუ ახლოს იცხოვრებენ, იმავე სადარბაზოში, გვერდზე სახლში, იმავე ქუჩაზე, ეს იქნება ძალიან მნიშვნელოვანი. ძალიან კარგი გრძნობაა, როდესაც ბებია-ბაბუა ცხოვრობს სადღაც სოფლად და იქ ჩასვლა ხდება დღესასწაული ბავშვებისთვის. იქ მათ აქვთ რაღაც უნივერსალური, განსაკუთრებული სითბო.“
მარინა კაჭარავას თქმით, მარტოობის საუკუნე დგება, რადგან ყველა თავისი უფლებებისთვის იბრძვის და ადამიანი მოვალეობებზე ნაკლებად ფიქრობს:
„ადამიანის მიღება, მის მიმართ ემპათია, გულწრფელობა თუ დაიკარგება, ამ შემთხვევაში ადამიანები სხვადასხვა პარალელურ სივრცეში არიან. ერთსა და იმავე რამეზე ჩვენს საზოგადოებაშიც ზოგი ამბობს, რომ არის უკიდურესი ბოროტება, ზოგი ამბობს, რომ სიკეთეა. ეს არის ის შემთხვევა, როდესაც ადამიანებს აბსოლუტურად განსხვავებული კოორდინატთა სისტემები აქვთ. შეიძლება ეს არ იყოს დიდი ტრაგედია, თუ შეგვეძლება ერთმანეთს მოვუსმინოთ. ჩვენ შეიძლება ვერ გავამართლოთ ყველაფერი, მაგრამ გავიგოთ. სხვადასხვა რამეა: „მე მესმის შენი“ და „შენ მართალი ხარ.“ ერთ ბრძენთან მიიყვანეს ორი მოჩხუბარი და იმან უთხრა ერთს, მართალი ხარო, მერე მეორეს უთხრა, მართალი ხარო. მიმყვანი გაბრაზდა, ორივე როგორ არის მართალიო, ბრძენმა უთხრა, შენც მართალი ხარო. ყველას აქვს თავისი სიმართლე, ამიტომ დავსხდეთ და ვისაუბროთ ამაზე, მით უმეტეს, ოჯახში. საუბარი არის უალტერნატივო ურთიერთობაში,“ - აღნიშნულ საკითხებზე მარინა კაჭარავამ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.