როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„როდესაც ხდები დედა, უნდა კითხულობდე ფსიქოლოგიურ წიგნებს აღზრდასთან დაკავშირებით,“ - დეკანოზი შალვა კეკელია
დეკანოზმა შალვა კეკელიამ ბავშვთან ურთიერთობისას მშობლის სწორი მიდგომების მნიშვნელობაზე ისაუბრა. მან აღნიშნა, რომ ბავშვი მშობლისგან ინფორმაციას მარტივად ისრუტავს:
„დააკვირდით ბავშვებს, როდესაც სტუმარი მოგივათ სახლში შვილებთან ერთად. ბავშვები ცალკე თამაშობენ, მშობლები აქეთ სხედან და რაღაც თემებს არჩევენ. შემდეგ ბავშვი გეკითხება, ამაზე რატომ ლაპარაკობდი იქ?! შენ გგონია, რომ ბავშვები იქით თამაშობენ, თქვენ ყურადღებას არ გაქცევენ. ამ დროს მთელი მათი ყურადღება თქვენკენ იყო მომართული, რომ ეს თქვენი საუბარი დაემახსოვრებინა ბავშვს. ძალიან ისრუტავს ბავშვი ამას. თამაშით ამ ყველაფერს კიდევ უფრო მარტივად აკეთებს.“
მამა შალვა კეკელიას თქმით, ბავშვი ყველაზე თავისუფალია და მას ვერ შევზღუდავთ:
„ბავშვი თავისუფალია, ის შეზღუდული არ არის. ბავშვი ყველაზე თავისუფალია. ბავშვს ვერაფრით ვერ შეზღუდავ. ადამიანების, რომლებიც უკვე დიდები ვართ, შეზღუდვა კიდევ შეიძლება. ჩვენ საკუთარი თავი მონობას მივაჩვიეთ. ძალიან ბევრი რამ გვზღუდავს: შეხედულებები, აზრები, ფიქრები. უამრავი რამ ზღუდავს ჩვენს გარეგნულ საქციელს. რაც გვინდა რომ ვაკეთოთ, ზოგჯერ ვერ ვაკეთებთ, იმიტომ, რომ რაღაც-რაღაცებით შეზღუდულები ვართ. ბავშვებს შეზღუდვა არ აქვთ. ბავშვს შეუძლია გაშიშვლდეს კიდეც და ისე გაიაროს, იმიტომ, რომ მას სრული შინაგანი თავისუფლება აქვს.“
„ბავშვს არ აინტერესებს შენ რას ფიქრობ მასზე. ის იმას აკეთებს, რაც უნდა. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვს ეს თავისუფლება არ შეეზღუდოს. თან ამ არშეზღუდვაში ნელ-ნელა ასწავლო მას საკუთარი თავის ფლობაც. სადღაც რაღაცაზე უარის თქმაც უნდა ასწავლო ბავშვს. შენ ბავშვს უნდა დაეხმარო, უნდა გაზარდო ბავშვი ამ ყველაფერში. სწორ მიდგომაზე კარგი არაფერი არ არის. როდესაც ხდები დედა, უნდა კითხულობდე ფსიქოლოგიურ წიგნებს აღზრდასთან დაკავშირებით. უამრავი ლიტერატურა არსებობს თუნდაც ქრისტიანული, სადაც ბავშვების აღზრდაზეა საუბარი. არის იოანე ოქროპირის „ბავშვთა აღზრდის შესახებ.“ ეს საოცარი სწავლებაა,“ - აღნიშნულ საკითებზე დეკანოზმა შალვა კეკელიამ საპატრიარქოს ტელევიზიის გადაცემაში „განთიადი“ ისაუბრა.