როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
შვილის საშინაო დავალებისადმი მშობლის დამოკიდებულება საგნის მიმართ ბავშვის დამოკიდებულებაზე უდიდეს გავლენას ახდენს
ბავშვის საშინაო დავალების მიმართ მშობლის დამოკიდებულება და მისი რეაქციები ბავშვის დამოკიდებულებაზეც უდიდეს გავლენას ახდენს. მშობლებისა და ბავშვების დიდი ნაწილისთვის მათემატიკა რთულ საგნად ითვლება. როდესაც მშობელი ბავშვის თანდასწრებით გამოხატავს, რომ მას მათემატიკა არ მოსწონს ან ის რთულ საგნად მიაჩნია, ბავშვსაც მსგავსი დამოკიდებულება უყალიბდებდა.
უახლესმა კვლევებმა აჩვენა, რომ მშობლის რეაქციები და დამოკიდებულებები ბავშვის საშინაო დავალების მიმართ ბავშვის სწავლის მოტივაციაზე უდიდეს გავლენას ახდენს. მათემატიკის დავალების შესრულება დროს და შრომას მოითხოვს. ზოგიერთ მშობელს მათემატიკაში შვილის დახმარება დაწყებით კლასებშიც უძნელდება, რის გამოც ხშირად საგნისადმი ნეგატიურ დამოკიდებულებას ღიად ავლენს. ხშირ შემთხვევაში მათემატიკის მიმართ ბავშვიც მშობლის მსგავსად განეწყობა.
ბავშვი მათემატიკით რომ დაინტერესდეს, მას საგანი უნდა მოსწონდეს და ესმოდეს. ხშირ შემთხვევაში ბავშვებს მათემატიკა მშობლებზე მეტად მოსწონთ მანამ, სანამ მშობლები საგნისადმი საკუთარ ნეგატიურ დამოკიდებულებაზე ხმამაღლა საუბარს დაიწყებენ. ილინოისის უნივერსიტეტის მიერ ჩატარებული კვლევით დადგინდა, რომ ბავშვები, რომელთა მშობლები მათემატიკის მიმართ უარყოფით დამოკიდებულებას ღიად გამოხატავენ, საგანში დაბალ შეფასებებს იღებენ. მათემატიკა მეტად მოსწონთ იმ მშობლების შვილებს, რომლებიც საგნისადმი დადებით დამოკიდებულებას ავლენენ და შვილის დახმარების დროს თავს მშვიდად გრძნობენ.
უახლესმა კვლევებმა ხაზი გაუსვა ბავშვის სწავლის მოტივაციის გაზრდისთვის მშობლების ჩართულობის მნიშვნელობას. იმისთვის, რომ ახალ თაობაში მათემატიკისადმი ინტერესი გაიზარდოს, მშობლების მხრიდან საგნისადმი დადებითი დამოკიდებულების გამოვლენა და შვილის მოტივირება ძალიან მნიშვნელოვანია.