როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„შვიდი წლის რომ შემიყვანეს სკოლაში, მას მერე აქ ვარ, ამ სკოლაში... 3 თაობის მასწავლებელი ვარ,“ - გაიცანით 80 წლის მერი გულუა, რომელიც 60 წელია პედაგოგია
მერი გულუა 60 წელია პედაგოგია. თავის პროფესიაზე შეყვარებული მასწავლებელი მოსწავლეებთან დღემდე ენერგიულად მუშაობს:
„არ არსებობს ადამიანი, რომელსაც რაიმე გზით რომ მიუდგებით გულში რამე დადებითი არ ჰქონდეს. ძალიან რთული და საყვარელი პროფესიაა. მასწავლებელი რომ იყო, უნდა გიყვარდეს ბავშვები, შენი საგანი და უნდა გქონდეს დიდი მოთმინებაც. შვიდი წლის რომ შემიყვანეს სკოლაში, მის მერე აქ ვარ, ამ სკოლაში. 60 წელი მთავრდება, 3 თაობის მასწავლებელი ვარ. არიან ისეთები, რომლის ბაბუასაც ვასწავლიდი, მამასაც და შვილიშვილსაც.
ჩემი მშობლებიც პედაგოგები იყვნენ. ჩემი ძმა, სერგო გულუა, ძალიან ნიჭიერი მათემატიკოსი იყო. ჩემი და მუშაობს ინგირის პირველ საჯარო სკოლაში, ისიც მათემატიკის მასწავლებელია. სამივემ მასწავლებლობა დავიწყეთ. მე ვასწავლი ქართულს, მათემატიკას და ბუნებას. ჩვენი სოფლის სკოლა არის პირველი სკოლა ზემო სამეგრელოში. სხვაგან არსად არ იყო მაშინ სკოლა. ეზოში რომ შემოვალ დილით, არაფერი პრობლემა არ მახსოვს. ჩემი პრობლემები, რაც უნდა მქონდეს, ყველაფერი მავიწყდება, სულ ბავშვებზე ვარ გადართული.
შვილიშვილებიც აქ არიან, სკოლაში. ერთი მეცხრე კლასშია, მეორე - მესამე კლასში, პატარა ბაღში დადის ჯერ. ბავშვების გულში რომ ჩაიხედო, ძალიან რთულია. წაჯიკავებას და დაცემას ბევრი არაფერი არ უნდა, ჭაობში ჩაძირვას არ უნდა ბევრი არაფერი. ჭაობიდან ამოყვანაა საქმე. ჩემი ყველაზე დიდი ჯილდო არის ჩემი ყოფილი მოსწავლეები რომ შემხვდებიან და სიყვარულით მომიკითხავენ. ამაზე უფრო დიდი ბედნიერება არაფერი არ არის ჩემთვის.
ზოგიერთი მასწავლებელი რომ გაუშვეს ჯილდოთი და წავიდნენ, ვისაც სურვილი ჰქონდა, წავიდა. მე ჩავაბარე, სტატუსი მივიღე და რატომ წავიდოდი? გავაგრძელე მუშაობა. მიყვარს მე ეს პროფესია და თავიდან რომ ვიწყებდე მუშაობას, ისევ ამ პროფესიას გავაგრძელებდი. დროა დავისვენო, ხომ? მაინც რაღაც მეზიდება აქით. თუ რამე კანონი გამოვიდა, კი ბატონო...“ - აღნიშნა მერი გულუამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“ -ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო.“