როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„ქალი არ უნდა იყოს მხოლოდ მოსამსახურედ აღქმული და მისი პიროვნება, მისი თვითრეალიზების სურვილი გათელილი,“- ინგა ბლესსი
ფსიქოლოგმა ინგა ბლესსმა ქალის თვითრეალიზაციის მნიშვნელობაზე ისაუბრა და იმ პრობლემებს გაუსვა ხაზი, რომელსაც ქალბატონები ამ გზაზე აწყდებიან:
„დანაშაულის გრძნობა ბავშვებთან მიმართებაშიც მოდის ამ ტრადიციებიდან, რომ „რა დედა ხარ შენ, შენს შვილებს ყურადღებას აკლებ და სადღაც რაღაც ფულისთვის მუშაობ, იმის მაგივრად, რომ სახლში იჯდე სოკოსავით.“ ბავშვისთვის მთავარი არის ბედნიერი დედა, სრულფასოვანი დედა, შემდგარი დედა. ბედნიერ დედას ჰყავს ბედნიერი ბავშვები. განადგურებულ, დასტრესილ, არათვითრეალიზებულ დედას ჰყავს დასტრესილი და დანევროზებული ბავშვები. ჩვენ არ გვაქვს ამის კულტურა და მაგალითი, როგორ გავატაროთ ბავშვებთან დრო ხარისხიანად. დედაც და შვილის სახლში ვართ, ის თავის კომპიუტერშია ჩაყირავებული, მე სადილებს ვხარშავ თუ იატაკს ვწმენდ, ეს არ არის სრულფასოვანი ურთიერთობა. გამოყავით 15 წუთი, ერთი საათი, სადაც ბავშვთან იქნება გულიდან გულში საუბარი, ეთამაშეთ მისთვის საყვარელი თამაში. კვირის განმავლობაში 2-3 საათი გამოყავი, რომ შენს შვილთან ერთად წახვიდე სადმე, გაისეირნო, აქტიური დასვენების სახეობებს მიმართო.
თვითრეალიზაციის არარსებობა, რომ ქალებში იწვევს ნევროტიზაციას, ამაზეც ნურავინ ნუ შემედავება. ათასობით მაგალითის მოყვანა შემიძლია. თითქოს არ შია, თითქოს მოგზაურობა, ნებისმიერი ფასის ტანსაცმელს იყიდის, ერთი ძიძა, მეორე დამლაგებელი, მაგრამ თვითრეალიზაციის არარსებობა ნებისმიერ ადამიანს ანგრევს. ეს იწვევს დეპრესიას, ნევროტიზაციას. აქვე თავს იჩენს საზღვრების დაცვის პრობლემა. მე რაღაც მინდა, რაღაც გადავწყვიტე და ჩემი ოჯახის წევრი ხელს მიშლის ამაში. ზოგადად საზოგადოების პრობლემაა, რომ ქალი უნდა იყოს ოჯახისა და შვილების განკარგულებაში ყოველთვის, მათ ემსახუროს. მას თვითონ რა უნდა, რა უხარია, უნდა თვითრეალიზება, არ უნდა თვითრეალიზება, ეს არავის აინტერესებს. აღარ არის ეს ასე! კაცებო, თქვენც შეიგნეთ, რომ ქალი არის საზოგადოების სრულფასოვანი წევრი და ოჯახის სრულფასოვანი საყრდენი. ქალებს გვეშლება ხელი, რომ ვიყოთ თვითრეალიზებულები. ქალი არის ოჯახში მოსამსახურის როლში. ის თავის ოჯახს ემსახურება. მინდა, სწორად გაიგოთ. ამ მსახურებაში არაფერი სათაკილო და ცუდი არ არის. ყველა ჩვენგანი, ქალიც, კაციც, ვემსახურებით ჩვენს ოჯახში ერთმანეთს, შვილებს. მეორეს მხრივ, ქალი არ უნდა იყოს მხოლოდ მოსამსახურედ აღქმული და მისი პიროვნება, მისი თვითრეალიზების სურვილი გათელილი,“- აღნიშნა ინგა ბლესსმა.