როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„მშობლებს ხშირად ეუბნებიან: „არ დაბანოთ ბავშვი ჩუტყვავილას დროს!“ პირიქით, უნდა დაიბანოს ბავშვი ბაქტერიოციდული დასაბანი საშუალებებით,“- პედიატრი მაია ჩხაიძე
პედიატრმა მაია ჩხაიძემ ჩუტყვავილას დროს ბავშვის მოვლის წესებსა და იმ გართულებებზე ისაუბრა, რომელიც ინფექციას შეიძლება ახლდეს:
„ჩუტყვავილა ბავშვთა ინფექციების ჯგუფს მიეკუთვნება. ზოგადად ბავშვთა ინფექციები ბავშვთა ასაკში ემართებათ, თუმცა დიდებსაც შეიძლება დაემართოთ, იმიტომ, რომ თუ არ აქვს ადამიანს ბავშვობაში მოხდილი, გადამდებია. ყველა ბავშვთა ინფექციას ახასიათებს გართულებები. ჩუტყვავილას დროს მისი გადამდებლობა ძალიან მაღალია. წითელას შემდეგ ის მეორე ადგილზეა. მისი გადამდებლობის ინდექსი არის 12, რაც ნიშნავს, რომ ერთ დაავადებულ ადამიანს შეუძლია სწრაფად დაავადოს 12 ადამიანი.
ჩუტყვავილას გადადება ხდება როგორც ჰაერწვეთოვანი, ასევე გამონაყარში არსებული ბუშტუკების შიგთავსის მოხვედრისგან. მისი ინკუბაციური პერიოდი საშუალოდ 14-21 დღეა. კონტაქტიდან სანამ გამონაყარი დაიწყება ადამიანი გადამდებია რამდენიმე დღით ადრე. ბოლო გამონაყარიდან ფუფხი როდესაც გაჩნდება კიდევ 5 დღის განმავლობაში არ არის სასურველი, რომ ბავშვთა კოლექტივში წავიდეს ასეთი ბავშვი.
ჩუტყვავილა განსაკუთრებულ მკურნალობას არ საჭიროებს. გართულებები ახასიათებს იმუნოკომპომეტირებულ ან თანმხლები დაავადებების მქონე ბავშვებს. გართულებებიდან ერთ-ერთი ყველაზე ცუდი გართულება არის ენცეფალიტი. შესაძლებელია ყველაზე ხშირად განვითარდეს რბილი ქსოვილების ინფექცია, ბუშტის შიგთავსი შეიძლება დაინფიცირდეს, ბავშვმა ხელი მოჰკიდოს და ინფექცია შეეჭრას. ძალიან ბევრისგან გამიგონია, რომ მშობლებს ვიღაცები ეუბნებიან: „არ დაბანოთ ბავშვი!“ არავითარ შემთხვევაში! პირიქით, უნდა დაიბანოს ბავშვი ბაქტერიოციდული დასაბანი საშუალებებით და შემდეგ უნდა წავუსვათ ბეტადინის ხსნარი. ბრილიანტის მწვანე აღარ არის ხმარებაში, რადგან ის სურათს გვიშლის და მწვანე შეფერილობის ქვეშ ვერ ვხედავთ, როგორი მდგომარეობა აქვს ფუფხებს. თუ ბავშვი არის იმუნოკომპომეტირებული ან ადამიანი არის მოზრდილი, შესაძლოა, ექიმმა დაუნიშნოს ჰერპესის საწინააღმდეგო პრეპარატები. თუ ენცეფალიტი დადასტურდა, იქ აუცილებლად საჭიროა ინტრავენური ჰერპესის საწინააღმდეგო მკურნალობა, რომელიც ორკვირიან კურსს გულისხმობს,“- მოცემულ საკითხზე მაია ჩხაიძემ რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.