როგორ გადავაჩვიოთ ბავშვი საფენს, რა ხერხებით არის შესაძლებელი, რომ მივაჩვიოთ ქოთანზე დასმას და რა ასაკიდან უნდა მივიჩნიოთ პრობლემად შარდის ან განავლის შეუკავებლობა? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა პედიატრი, ბავშვთა ნეფროლოგი ქეთევან ქვათაძე.
- ქალბატონო ქეთევან, მშობლებისთვის პრობლემას წარმოადგენს პატარას საფენისგან გადაჩვევა. რა ასაკიდან უნდა დავსვათ ბავშვი ქოთანზე?
- ყველა ბავშვის განვითარება ინდივიდუალურია. ამის გათვალისწინებით განსხვავდება საფენის გახდის და ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლის ასაკი. ზოგიერთი კვლევით დასტურდება, რომ ბავშვების უმეტესობა ტუალეტის უნარ-ჩვევების შესწავლისთვის მზად არის 18-24 თვის ასაკისთვის. მიუხედავად ამისა, ასაკი არ არის ერთადერთი გასათვალისწინებელი ფაქტორი.
- რა უნდა გაითვალისწინოს მშობელმა იმ დროს, როცა ქოთანზე დასმას გადაწყვეტს?
- წარმოგიდგენთ რამდენიმე ზოგად რჩევას და მითითებას, რომელიც შეიძლება გამოიყენოს ან გაითვალისწინოს მშობელმა.
პირველ რიგში, უნდა მოიმარაგოთ: კომფორტული დასაჯდომი ქოთანი და ტუალეტზე დასამაგრებელი რბილი ადაპტერი, დასადგომი სკამი ხელების დასაბანად, ილუსტრირებული წიგნი ან ვიდეორგოლები, სადაც არის გზამკვლევი ტუალეტის ტრენინგის შესახებ, პამპერსი ტრუსები, რამდენიმე ცალი ნაჭრის საცვალი, მატრასის დამცავი პამპერსი საფენი და წამახალისებელი სტიკერები.
ნაბიჯი პირველი:
ყურადღების მიპყრობა - ბავშვი მხოლოდ პამპერსით ან საცვლით ქოთანზე დასვით და წაუკითხეთ წიგნი ან აყურებინეთ ვიდეორგოლი, სადაც ტუალეტის ტრენინგის შესახებ არის მოთხრობილი.
ნაბიჯი მეორე:
შეარჩიეთ „კარგი დრო“ - სასურველია, იყოს თბილი ამინდები, რომ იოლად შეძლოთ ხშირად გამოცვლა. ოჯახის წევრები, რომლებიც ამ პროცესში მონაწილეობენ უნდა იყვნენ მაქსიმალურად ორიენტირებულები. არ დაამთხვიოთ მოგზაურობას ან საცხოვრებელი სახლის ცვლილებას.
ნაბიჯი მესამე:
დააწესეთ რუტინა - ბავშვი ქოთანზე ერთი და იმავე დროს დასვით, მაგალითად, სადილის ან ბანაობის შემდეგ, ძილის წინ. თავდაპირველად შესაძლებელია დაჯდეს ჩაცმული ან საფენით.
გახადე პერსონალური - შეეცადეთ პირადი პასუხისმგებლობა აუმაღლოთ. ქოთანში ან საფენში მოთავსებული ფეკალიები თქვენი დახმარებით გადააგდებინეთ ტუალეტში.
ნაბიჯი მეექვსე:
წაახალისეთ - მოტივაციის ამაღლებისთვის აუცილებელია წახალისება. ტუალეტის ჩვევებთან დაკავშირებით, ყოველი ახალი წინ გადადგმული ნაბიჯისთვის დააჯილდოვეთ, მაგალითად, აწარმოეთ დღიური, კალენდარი, სადაც ყოველდღიურად წებოვან ილუსტრირებულ სტიკერებს ბავშვი თავად ჩააკრავს.
ნაბიჯი მეშვიდე:
საცვალი - თავდაპირველად ადაპტაციამდე გამოიყენეთ პამპერსი ტრუსი, რომელსაც დამოუკიდებლად და იოლად თავად გაიხდის და ჩაიცვამს.
ნაბიჯი მერვე:
მარცხი - ჩასველებისას არ გაუბრაზდეთ და არ დასაჯოთ, შეხვდით ამას პოზიტიურად, გამოუცვალეთ და აუხსენით, რომ შემდეგ ჯერზე უფრო მეტად ყურადღება მიაქციოს მოშარდვის ან დეფეკაციის სურვილს.
ნაბიჯი მეცხრე:
ღამე - საწოლში დაუფინეთ დამცავი პამპერსი საფენი, რომელიც მატრასს დასველებისგან დაიცავს. თუ ღამით ტუალეტის ტრენინგის მცდელობა იქნება წარუმატებელი, არ იღელვოთ, ღამით ჩასველება 5 წლის ასაკამდე პათოლოგიასთან არ ასოცირდება.
ნაბიჯი მეათე:
ჯილდო - ტუალეტის ტრენინგის ყოველი მისი წარმატება სიხარულით აღნიშნეთ. სიტყვიერად შეაქეთ და დემონსტრაციულად აღნიშნეთ.
გაითვალისწინეთ, რომ თითოეული ნაბიჯის შესრულების და ადაპტაციისთვის შესაძლოა, მოგიწიოთ რამდენჯერმე განმეორება.
აუცილებელია გაითვალისწინოთ თქვენი ბავშვის სხვადასხვა ინდივიდუალური გარემოება და დეტალური ინფორმაციისთვის შეათანხმოთ ბავშვის პირად ექიმთან.
- რა ასაკიდან არის პრობლემა, თუ ბავშვს არ ჩამოუყალიბდა ეს ჩვევა და ვერ გადაეჩვია საფენს?
- როდესაც ბავშვი 4 წელზე მეტია და არ აქვს ჩამოყალიბებული დღისით ტუალეტის ჩვევები - აქვს შარდის და განავლის შეუკავებლობა, რეკომენდებულია, კონსულტაცია ექიმთან გაიაროთ.
Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)
„მშობელს ხშირად უკითხავს: შეიძლება თუ არა ბავშვი ჩავსვა ჭოჭინაში, იმიტომ, რომ ამას მიკრძალავენ,“ - ორთოპედი ლევან ქაჯაია
ორთოპედმა ლევან ქაჯაიამ ჭოჭინაში ბავშვის ჩასმასთან დაკავშირებულ დილემაზე ისაუბრა, რომელიც მშობლებს ხშირად აწუხებთ. გარდა ამისა, მან მშობლებს ურჩია 15-16 წლამდე ბავშვი ორთოპედთან გეგმიურ შემოწმებებზე რეგულარულად ატარონ:
„მნიშვნელოვანია, რა ასაკში ვსვამთ ჭოჭინაში ბავშვს. ხშირად უკითხავს მშობელს ჩემთვის: შეიძლება თუ არა ბავშვი ჩავსვა ჭოჭინაში, იმიტომ, რომ ამას მიკრძალავენ და აკრძალულია. როდესაც ვხედავთ, რომ ბავშვი ცდილობს ვერტიკალიზაციას, ცდილობს ფეხზე დადგეს, რაღაც მცდელობა აქვს ნაბიჯის გადადგმის, თავისუფლად შეგვიძლია ბავშვი ჩავსვათ ჭოჭინაში. ჭოჭინა ერთგვარი დამცველობითი მექანიზმიც არის, რომ ბავშვი სადღაც არ შეძვრეს და რაღაც არ მოუვიდეს. ეს არანაირ პრობლემას არ უქმნის მენჯ-ბარძაყის სახსარს.
ყურადღება მისაქცევია მენჯ-ბარძაყის სახსარზე. მშობლებს რეკომენდაციას ვუწევ, რომ სამ თვემდე ბავშვს ჩაუტარდეს მენჯ-ბარძაყის სახსრის ულტრაბგერითი დიაგნოსტიკა ულტრაბგერითი კვლევით. რაც უფრო ადრეულად იქნება დასმული დისპლაზიის დიაგნოზი, მკურნალობასაც უფრო კარგი შედეგი აქვს ხოლმე. 4-5 წლის ასაკში მოხდეს ტერფის დიაგნოსტირება. 6 წლიდან დავაკვირდეთ ხერხემლის ფორმირებას. ჩონჩხოვანი სისტემა არის მზარდი სისტემა, რომელსაც თითქმის ყოველთვის სჭირდება დაკვირვება 15-16 წლამდე, მანამ ბავშვი ჯერ კიდევ იზრდება. 15-16 წლამდე წელიწადში ერთხელ თუ არა ორ წელიწადში ერთხელ მაინც საჭიროა გეგმიურად ორთოპედის მონახულება. თუ რაღაც პათოლოგიასთან გვაქვს საქმე და ჩონჩხოვან სისტემაში რაღაც ცვლილებებთან, მაშინ წელიწადში ერთხელ, რა თქმა უნდა. არც დისპლაზიის და არც ბრტყელი ტერფის დიაგნოზი არ არის განაჩენი. დროული დიაგნოსტიკა დადებითად ჩატარებული მკურნალობის საწინდარიც არის,“ - მოცემულ საკითხზე ლევან ქაჯაიამ ტელეკომპანია „იმედის“ გადაცემაში „იმედის დილა“ ისაუბრა.