Baby Bag

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

​რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ?

რას ნიშნავს ბავშვისთვის ჩახუტება და რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება მოახდინოს პატარაზე მისმა ნაკლებობამ? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ლელი ყიფიანი.

- ქალბატონო ლელი, რას ნიშნავს პატარებისთვის ჩახუტება?

- ადამიანები სამყაროს აღიქვამენ 5 გრძნობის ორგანოს მეშვეობით, როგორებიცაა: მხედველობა, სმენა, გემო, ტაქტილური შეხება და ყნოსვა. ფიზიკური შეხება წარმოადგენს ერთ-ერთ მნიშვნელოვან კომპონენტს, რომელიც ხელს უწყობს გარე სამყაროსთან ურთიერთობას. მიუხედავად იმისა, რომ ადამიანები საკუთარ მდგომარეობას სიტყვებით გადმოვცემთ, შეხებით ვაწვდით სხვა ადამიანებს ინფორმაციას საკუთარი ემოციებისა და განწყობის შესახებ. მუცლად ყოფნის პერიოდშიც კი ნაყოფს ესმის დედის ხმა და შეხებაზე რეაგირებს მოძრაობით. როდესაც არის ემოციური კონტაქტი, ბავშვი უფრო მშვიდი იბადება. რა თქმა უნდა, ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია იმ საჭიროებების დაკმაყოფილება, როგორებიცაა: ჭამა, ჩაცმა, განათლების მიცემა და სხვა, თუმცა გაცილებით მნიშვნელოვანია ბავშვის ემოციურ განვითარებაზე ზრუნვა. მან უნდა იგრძნოს, რომ უყვართ.

ჩახუტება - ეს არის ფიზიკური სიახლოვის ფორმა, რომლის მეშვეობითაც ადამიანები ერთმანეთის მიმართ გამოხატავენ დადებით ემოციებს - სიყვარულს და სითბოს, ეს სჭირდება, როგორც ბავშვს, ისე ზრდასრულ ადამიანს იმისათვის, რომ თავი იგრძნოს კომფორტულად, მშვიდად და ჰქონდეს პოზიტიური განწყობა.
ჩახუტება გავლენას ახდენს ადამიანის ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე.
ჩახუტების დროს აქტიურდება თავის ტვინის ქერქქვეშა სტრუქტურები. ხდება ოქსიტოცინის და დოფამინის გამოყოფა, რომელიც პასუხისმგებელია ემოციურ და ფიზიკურ მდგომარეობაზე, შესაბამისად, მცირდება ტკივილის, სტრესის და შფოთვის დონე. ამ დროს სტაბილურდება გულ-სისხლძარღვთა და სასუნთქი სისტემის მუშაობა.
​ბავშვები, რომლებიც იზრდებიან თბილ და მშვიდ გარემოში, სადაც ერთმანეთს ეფერებიან, ეხუტებიან, გამოხატავენ სიყვარულს, უფრო მეტად ემპათიურები არიან, აქვთ მაღალი თვითშეფასება, უადვილდებათ განცდებთან და სტრესთან გამკლავება, შეუძლიათ საკუთარი ემოციების რეგულაცია. ჩახუტება და შეხება იწვევს უსაფრთხოების და დაცულობის განცდას, ბავშვი ფიქრობს, რომ ის მნიშვნელოვანი, სასურველი ადამიანია და უყვართ.

​- თუკი მშობელი არასდროს ეხუტება ბავშვს, რა ნეგატიური ზეგავლენა შეიძლება ჰქონდეს ამას ბავშვზე?

​- ბავშვს, რომელსაც აქვს სიყვარულის და სითბოს ნაკლებობა, უუარესდება ნერვული სისტემის მუშაობა, ორგანიზმში გამოეყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. თუ ბავშვს უწევს დიდი ხნის განმავლობაში ნეგატიურ ემოციებში ყოფნა, აღნიშნული ჰორმონი გავლენას ახდენს მის ფიზიკურ და ფსიქიკურ მდგომარეობაზე, ქვეითდება იმუნური სისტემა, გავლენას ახდენს მეხსიერებაზე და ვერბალურ უნარებზე. თავს გრძნობს მარტოსულად, არის ჩაკეტილი და შესაძლებელია მომავალში გაუჭირდეს ურთიერთობები ან დაკარგოს რეალობის შეგრძნება. მათ არ შეუძლიათ გასცენ სიყვარული სხვის მიმართ, არიან აგრესიულები, გაღიზიანებულები, ზრდასრულობაში შესაძლებელია, ჰქონდეთ სიცარიელის შეგრძნება ან განუვითარდეთ ადამიანების შიში, რაც შეიძლება იყოს დეპრესიის გამომწვევი მიზეზი. ამიტომ მნიშვნელოვანია, რომ მშობლები, რაც შეიძლება ხშირად ჩაეხუტონ თავიანთ შვილებს, ყველა ბავშვისთვის მნიშვნელოვანია თბილი, მეგობრული გარემო, რომ მასზე ზრუნავდნენ და უყვარდეთ.

​- როდესაც ბავშვს უცნობები ეხუტებიან, ამ დროს როგორ უნდა დავარიგოთ, მივცეთ ჩახუტების უფლება თუ არა?
- ზრდასრულისთვისაც და ბავშვისთვისაც, რა თქმა უნდა, უსიამოვნოა უცხო ადამიანის მხრიდან ჩახუტება, განსაკუთარებით, ბავშვებში, ამ დროს, გამოიყოფა სტრესის ჰორმონი კორტიზოლი. ისედაც ჩახუტება გვსიამოვნებს ახლოებლი და ჩვენთვის ნაცნობი ადამიანისგან.
ესაუბრა მარიამ ჩოქური

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგ​უფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ბავშვები მარტო არ დატოვოთ. თუ ისინი თავიანთ თავს მივანდეთ, შეიძლება რაღაც ძალიან დიდი დავკარგოთ,“ - შალვა ამონაშვილი

„ბავშვები მარტო არ დატოვოთ. თუ ისინი თავიანთ თავს მივანდეთ, შეიძლება რაღაც ძალიან დიდი დავკარგოთ,“ - შალვა ამონაშვილი

აკადემიკოსმა შალვა ამონაშვილმა მშობლებს მძიმე სოციალურ პირობებში ბავშვზე ზრუნვის და სწორი აღზრდის შესახებ საინტერესო რჩევები მისცა. მისი თქმით, თანამედროვე მშობლებს მძიმე მატერიალური მდგომარეობის გამო რამდენიმე სამსახურში უწევთ მუშაობა, რაც სავსებით გასაგებია, თუმცა ბავშვების თავის ნებაზე მიშვება არასასურველი შედეგების მომტანია:

„ჩემო საყვარელო მშობელო, მე ძალიან კარგად მესმის თქვენი მდგომარეობა. გაჭირვებული ცხოვრება გვაქვს. სახსარი გინდათ მისცეთ ოჯახს, ამიტომაც გაქვთ ორი სამსახური. იქნებ ვინმე ღვთისნიერი ადამიანი აღმოჩნდეს, ეს იქნება თქვენი ​დედა, სიდედრი, ახლო ადამიანი, რომელიც შემოგეშველებათ, ბავშვებს მიგიხედავთ, სიყვარულით იქნება ბავშვებთან. თუ ესეც არ არის და ბავშვები თავიანთ თავს მივანდეთ, შეიძლება რაღაც ძალიან დიდი დავკარგოთ. ისინი დაიწყებენ ტექნიკაში, პლანშეტებში ძრომას. იქ ჩვენს ცინცხალ ბავშვებს ეშმაკები დაესევიან. ეს ინტერნეტი ეშმაკებით არის სავსე. ჩვენც რატომღაც ეშმაკებისკენ მიგვილტვის უფრო სული და ძიება, ვიდრე ანგელოზებისკენ.“

შალვა ამონაშვილმა აღნიშნა, რომ დასაქმებულმა მშობლებმა ბავშვი საიმედო აღმზრდელთან უნდა დატოვონ:

„თუ აუცილებელია, რომ იმუშაოთ, რას ვიზამთ?! თუ ქმარი არ გეშველებათ, არ გყავთ გვერდით, ღვთისნიერი ადამიანი მონახეთ. თქვენი ხელფასი გაუნაწილეთ ვინმე მეზობელს, კეთილ ბებიას, კეთილ დეიდას, რომელიც ვერ დადის სამუშაოდ, მაგრამ ​შეუძლია ბავშვს მიგიხედოთ. ასეთი გამოსავალია მხოლოდ და სხვა არაფერი. ბავშვები მარტო არ დატოვოთ.“

შალვა ამონაშვილის თქმით, ადამიანმა ამაღლებულ მდგომარეობაში შეყოვნება და ენთუზიაზმის შენარჩუნება უნდა შეძლოს, რათა სირთულეებს კარგად გაუმკლავდეს:

„ჩემი საუბარი ამაღლებულია, მაგრამ მე რატომღაც ფრთები არ მეჭრებოდა და არც ახლა მეჭრება. ​ამაღლებული რომ ხარ, იქ შეიძლება დაყოვნდე, ამაღლებულ მდგომარეობაში, არ დაეშვა დაბლა. როგორია ცხოვრება? მე ამ ცხოვრების პედაგოგიკას გიამბობთ. ცხოვრება არის ძნელი, ბავშვი არის რთულად გასაზრდელი, სწავლის პროცესი ძნელია, აღზრდა კიდევ უფრო ძნელია. ამ სიძნელის ყველაზე საუკეთესო მოვლა შეიძლება ასეთი მიდგომით. შეინარჩუნეთ ეს ფრთები. თქვენ თუ შეიკვეცავთ ფრთებს, თორემ ბავშვი ამას არ შეგაჭრით.“

„როდესაც ბავშვი ცელქობს, მას ამოყირავება კი არ უნდა ყველაფრის, ეს ჩვენ გვეჩვენება ასე. ის თავის თავს იკვლევს მომავალში. ის უკვე ახლა სწავლობს, როგორ შეცვალოს ცხოვრება.​ ბავშვმა სკამები წამოაყირავა, მაგიდა გადმოაპირქვავა, იმიტომ, რომ სხვა რაღაც წარმოისახა. ჩვენი ახლანდელი ცხოვრება გარდაქმნა,“ - აღნიშნულ თემებზე შალვა ამონაშვილმა ამონაშვილის აკადემიის პირდაპირ ეთერში ისაუბრა.

წყარო:​ ამონაშვილის აკადემია

წაიკითხეთ სრულად