Baby Bag

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა შევიკავოთ“

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ“

უნდა შევიკავოთ თუ არა თავი ემოციების გამოხატვისგან? - აღნიშნულ კითხვას ​ფსიქოთერ​აპიისა და კონსულტაციის სახლ „დიალოგის ფსიქოლოგმა ქეთი მესხსიშვილმა უპასუხა.

„ემოციების გამოხატვისგან თავი არ უნდა  შევიკავოთ. თუმცა მნიშვნელოვანია, რა ფორმით გამოვხატავთ ემოციას. ყოველი შეკავებული ემოცია დროთა განმავლობაში ძალიან ცუდად მოქმედებს თითოეულ ჩვენგანზე. ადამიანი ნელ-ნელა ივსება შეკავებული ემოციისგან და მერე, ვისაც რომელი ორგანო აქვს სუსტი, იმაზე ხდება ჩაჭიდება და პრობლემების გაჩენა. მაგალითად, ინსულტი, თრომბი...

გაბრაზება მოძრაობას, მოქმედებას ითხოვს. სტრესის, გაღიზიანების დროს სისხლძარღვებში დიდი რაოდენობით გამოიყოფა ადრენალინი, რომელიც სისხლძარღვებში მოძრაობს და „გამოსტყორცნა“ სჭირდება. ამ დროს სუნთქვა ხდება ზედაპირული, ადრენალინის ინტენსივობა ნელ-ნელა იკლებს, თუმცა აგრძელებს მოძრაობას და ჩერდება კუნთებში, რადგან ეს ის ორგანოა, რომელიც მუდმივად მოქმედებაშია და ადრენალინს კი როგორც უკვე აღვნიშნეთ, სწორედ მოძრაობა სჭირდება.

ბავშვები როდესაც ბრაზდებიან, ხელ-ფეხს აქნევენ, ყვირიან, კივიან... ეს კარგია. მთავარია, ამ დროს ბავშვი არ დაზიანდეს. ემოციებისგან განთავისუფება აუცილებელი და საჭიროა.

ჩვენი კულტურული და აღზრდის თავისებურებიდან გამომდინარე, გაბრაზება უმეტესად აკრძალულია, განსაკუთრებით მძაფრი ფორმებით (წივილ-კივილი, ჩხუბი). გაბრაზება კი ზუსტად ასეთი ძლიერი ემოციაა, რომლისგანაც ადამიანი აუცლებლად უნდა დაიცალოს. როცა ემოციების გამოხატვისგან თავს ვიკავებთ და გონებით ვაკონტროლებთ ამ ყველაფერს, ეს კი წლების განმავლობაში გრძელდება, მერე საკმაოდ ბევრ დაავადებას იწვევს. როგორც უკვე ვახსენე,  ნებისმიერი დაავადება შეიძლება იყოს ფსიქო-სომატური, ანუ ემოციების ფონზე გაჩენილი. თუნდაც დაავადებამდე სანამ მივალთ, უძილობა, ქრონიკული თავის ტკივილები, გადაღლიილობა, დაღლილი გაღვიძება. ეს ის მდგომარეობაა, როცა კუნთები ამდენი შეკავებული ემოციისგან ძალიან არის დაჭიმული, ვეღარ ხერხდება მოდუნება და შესაბამისად, თუ კუნთები არ მოდუნდა, ვერ ისვენებს ადამიანი.

რა არის გამოსავალი?

გაბრაზებას სჭირდება კონკრეტული ადრესატი, მე თუ ვინმეზე ვარ გაბრაზებული, უნდა მივიდე და ვუთხრა. როგორ უნდა მოხდეს ეს? - კი არ უნდა უთხრათ, თუ როგორი უპასუხისმგებლო და უზრდელია, არამედ უნდა აუხსნათ, რას გრძნობთ. ეს შეგიძლიათ შემდეგი სიტყვებით გამოხატოთ - შენ რომ ასე მოიქეცი, მე გავბრაზდი, მე მეწყინა, მე გავღიზიანდი. აქცენტი უნდა გაკეთდეს „მეზე“. მე წინადადებებით ნათქვამს მეორე ადამიანი თავდასხმად არ აღიქვამს, გისმენს და შემდეგ მისი ნებაა, მიიღებს შენს ნათქვამს თუ არა. აქ ყველზე მნიშვნელოვანია, რომ მე ვთავისუფლდები შეკავებული ემოციისგან. იმის გაჟღერებაც კი, რომ „მე გაბრაზებული ვარ“, ზოგჯერ საკმარისია ემოციების დაცლისთვის. თუ ეს არ არის საკმარისი, მაშინ კარგია, განმარტოება და თუნდაც კედელს მიარტყა ხელი (თავი არ უნდა დაიზიანო), კალამი გადატეხო და თქვა - უხ, როგორი გაბრაზებული ვარ. საკუთარ თავთან გულახდილი ლაპარაკი ასევე საუკეთესო საშუალებაა ემოციებისგან დასაცლელად“, - აღნიშნა ​ფსიქოლოგმა ქეთი მესხიშვილმა.

შეიძლება დაინტერესდეთ

„ჰუმანური პედაგოგიკა არანაირად არ არის დაუსჯელობის, „რაც გინდა ქენის“ და „თავზე დამაჯექის“ პედაგოგიკა,“ - პაატა ამონაშვილი

„ჰუმანური პედაგოგიკა არანაირად არ არის დაუსჯელობის, „რაც გინდა ქენის“ და „თავზე დამაჯექის“ პედაგოგიკა,“ - პაატა ამონაშვილი

ფსიქოლოგმა პაატა ამონაშვილმა ჰუმანურ პედაგოგიკაში დასჯის მეთოდებზე ისაუბრა და მშობლებს საინტერესო რეკომენდაციები მისცა:

„ჰუმანური პედაგოგიკა არანაირად არ არის დაუსჯელობის, „რაც გინდა ქენის“ და „თავზე დამაჯექის“ პედაგოგიკა. ჰუმანური პედაგოგიკა არ გულისხმობს, რომ თავდაყირა იარე და მე მოგეფერები. ჰუმანურ პედაგოგიკაში, რა თქმა უნდა, არის დასჯა, მაგრამ ის ძირეულად განსხვავდება ავტორიტარული პედაგოგიკის დასჯისგან. მბრძანებლურ პედაგოგიკაში დასჯაში აქვს გარეგნული სახე, მაგალითად, „წადი კუთხეში,“- თავისუფლება მოვაკელით. თუ წამოარტყამს ვინმე ბავშვს, მაშინ ფიზიკური შეურაცხყოფაც მიაყენეს. ჰუმანურ პედაგოგიკაში დასჯას აქვს სინდისის გახსნის ხასიათი. აქ ისეთი ფორმაა დასჯის, როდესაც ბავშვში იხსნება სინდისი. ის თვითონ გრძნობს ხოლმე თავის დანაშაულს. ის თვითონ წუხს ჩადენილის გამო. გარეგნულად შეიძლება საყვედური არავინ არ უთხრას.

ერთხელ მე სახლიდან დაუკითხავად რაღაც ფული ავიღე, იმიტომ, რომ შატალოზე მივდიოდით. 5 მანეთი მოვიპარე. იმ ფულით ნახევარმა კლასმა ვისეირნეთ. ყველა დავპატიჟე კარუსელებზე, ნაყინებზე. სახლში რომ მოვედი, რა თქმა უნდა, დაინახეს, რომ ჩემი აღებული იყო ეს ფული, მაგრამ არც შემარცხვინეს, არც თავში ჩამარტყეს. უბრალოდ საღამოს დედაჩემმა თქვა, დილით რძეზე ვარ წასასვლელი და შენ ხომ არ წახვალო? მე ვუთხარი, წავალ-თქო. მან მითხრა, მაშინ იქ გუშინ დადებული 5 მანეთი დევს და ის აიღეო. აქ დაიწყო ჩემი ტანჯვა. ის 5 მანეთი უკვე დახარჯული მქონდა. მე ვუთხარი, რომ აღარ იდო იქ ფული, მაგრამ არ ვთქვი, რომ მე ავიღე. არავინ არ შემარცხვინა მაინც. ყველამ ერთხმად დაიწყო იმ 5 მანეთის ძებნა. ეძებდნენ უჯრებში და ყველგან. უსინდისოდ მეც ვეძებდი მათთან ერთად, ვითომც არაფერი. ძებნისას შინაგანად ძალიან ვიტანჯებოდი. მოგვიანებით ამ ვითარებას რომ ვაანალიზებდი, ვფიქრობდი, რა იქნებოდა, რომ დავესაჯე სიტყვიერად, გაველანძღე. ბავშვი როდესაც ასე ისჯება, ცხადია, იწყებს თავის მართლებას. არავინ არაფერი მითხრა და ვის შევეწინააღმდეგებოდი? ერთადერთი სინდისი იღვიძებს და სინდისს ხომ ვერ დაემალები? ბოლოს დედაჩემმა თქვა, არაუშავს, მეორე 5 მანეთიც მაქვს, დაანებეთ თავი, ქარის მოტანილს ქარი წაიღებს, ქვიშაა ეგ ფული, სხვა არაფერიო და დადო მეორე 5 მანეთი, ეს აიღეო. იმის მერე ფული რომ დევს, ხელი აღარ გამირბის. ეს არის დასჯის ფორმა. საუკეთესო დასჯა არის დასჯა ბრჭყალებში. დასჯის საუკეთესო ფორმა არის, როდესაც ბრძენი აღმზრდელი კარგ განსჯას ჩაუდებს თავის აღსაზრდელს."

წყარო: ​„ამონაშვილის აკადემია“

წაიკითხეთ სრულად