რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ ძუძუს კიბოსთან გვაქვს საქმე და რა არის გამომწვევი მიზეზები? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ონკოქირურგი, მამოლოგი თამარ აბულაძე.
- რამდენად ხშირია ძუძუს კიბო ქალებში?
- ქალთა ონკოლოგიურ დაავადებათა შორის ძუძუს კიბო პირველ ადგილზეა, შემდეგ მოდის საშვილოსნოს ყელის და ტანის სიმსივნეები, ბოლო პერიოდში შეინიშნება ძუძუს კიბოს გაახალგაზრდავების ტენდენცია 35 და ზემოთ ასაკში.
- ძირითადად, რა არის გამოწვევი მიზეზები?
- რისკფაქტორების ჯგუფიდან აღსანიშნავია:
ადრეული მენარხე (მენსტრუალური ციკლის დაწყება);
გვიანი მენოპაუზა (კლიმაქსი);
ხშირი აბორტები, გენეტიკური განწყობა, განსაკუთრებით, პირველი ხაზის ქალბატონებში (დედა და დეიდა);
ენდოკრინული და დისჰორმონალური ცვლილებების მოშლა, ასაკოვან ქალბატონებში პოსტრავმული წარმონაქმნები.
ონკოლოგიური დაავადების რისკს ზრდის ჰორმონალური დისბალანსის შედეგად მიმდინარე პროცესები, რომელშიც ჩართულია მთელი ენდოკრინული სისტემა. ამ პროცესს მიეკუთნება მასტოპათია, განსაკუთრებით საყურადღებოა მისი კვანძოვანი ფორმა, სწრაფად მზარდი ფიბროადენომა (ფილოიდი), სქელკედლიანი კისტები, სადინარშიდა პაპილომა, რომელიც კლინიკურად მხოლოდ სისხლიანი, ან მუქი ყავისფერი გამონადენით ხასიათდება, ხშირია პოსტრავმული წარმონაქმნები, განსაკუთრებით ხანდაზმულ ქალბატონებში, იგი დაზიანებული ან დაჟეჟილი ქსოვილიდან ვითარდება იქ, სადაც იყო ეგრედწოდებული ჰემატომა. მისი ალაგების შემდეგ ხშირია კარგად პალპირებადი წარმონაქმნი.
- რა სიმპტომები გვაფიქრებინებს, რომ მკერდის კიბოსთან გვაქვს საქმე?
- საეჭვო ნიშნებს შორის აღსანიშნავია: ძუძუს ფორმის შეცვლა, კანის გასქელება (ლიმონის ქერქი), გასინჯვადი წარმონაქმნის არსებობა, გადიდებული იღლიის ლიმფური კვანძები, ძუძუს თავის დვრილის ჩაბრუნება, სისხლიანი გამონადენი.
- როგორ უნდა ავირიდოთ თავიდან და როდის მივმართოთ ექიმს?
- იმისათვის, რომ დროულად მოხდეს ძუძუს კიბოს პრევენცია, საჭიროა ქალბატონებმა დროულად ჩაიტარონ სკრინინგი და ნებისმიერი საეჭვო ნიშნის აღმოჩენის შემთხვევაში მიმართონ ექიმ მამოლოგს. გისურვებთ ჯანმრთელობას!
„ბავშვებში ყელის ტკივილის დროს ძალიან კარგია რძე და თაფლი, ეს ხველასაც უხდება,“- პედიატრი ინგა მამუჩიშვილი
პედიატრმა ინგა მამუჩიშვილმა ბავშვებში ომიკრონის ყველაზე ხშირი სიმპტომებისა და მათი მკურნალობის მეთოდების შესახებ ისაუბრა:
„პრაქტიკულად ვერცერთი ცხვირის წვეთი ვერ აგვარებს ცხვირის გაჭედვის პრობლემას. მშობლები ცდილობენ ეს პრობლემა რაღაცნაირად მოუგვარონ ბავშვს, იმიტომ, რომ ის დისკომფორტს განიცდის. მშობლები თვითნებურად იყენებენ ცხვირის წვეთებს, რაც დაუშვებელია, იმიტომ, რომ ცხვირი არის ბავშვისთვის შოკური ორგანო. ცხვირი ძალიან ახლოა ჰემატოენცეფალურ ბარიერთან. ცხვირში ჩაწვეთებულმა ნებისმიერმა წამალმა შეიძლება გაიაროს ჰემატოენცეფალური ბარიერი. ამ დროს სისხლძარღვების შევიწროვება ხდება არამხოლოდ ცხვირში, არამედ ჰემატოენცეფალური ბარიერის გავლის შედეგად თავის ტვინშიც და შეიძლება ბავშვს განუვითარდეს კოლოპტოიდური მდგომარეობა. ამიტომ ძალიან დიდი სიფრთხილით უნდა ვიყოთ ამ დროს. ერთადერთი საშუალება, რაც ამ დროს შეიძლება, ეს არის ფიზიოლოგიური ხსნარი.“
„კიდევ ერთი ნიშანი, რომელიც გამოკვეთილია ომიკრონის დროს, ეს არის ყელის ტკივილი, განსაკუთრებით ცალ მხარეს ჩაფხაჭვნის შეგრძნება. ძალიან პატარებს უჭირთ ყლაპვა, ჩვილებს პირიდან ეღვრებათ საკვები. ცოტა მოზრდილი ბავშვები აღნიშნავენ საშინელ თავის ტკივილს, წელის, ზურგის და ხერხემლის ტკივილს. ჩვენი ფარმაცევტული ბაზარი ძალიან მდიდარია სხვადასხვა სპრეებით, სხვადასხვა საწუწნი აბებით, რომლებსაც მშობლები ხშირ შემთხვევაში აბსოლუტურად დაუდევრად იყენებენ. ეს სპრეები ძალიან ხშირად შეიცავს ლიდოკაინს, რომელიც ლორწოვან გარსზე მოხვედრისას, შეიძლება ბავშვისთვის გახდეს ერთ-ერთი ალერგიული ტრიგერი. ძალიან ფრთხილად უნდა ვიყოთ, რადგან შეიძლება ანაფილაქსიური რეაქცია ან კვინკეს შეშუპებაც კი გამოვიწვიოთ. ამ დროს სჯობს ხალხური მეთოდების გამოყენება. ყველაზე უფრო კარგია ასეთ დროს სოდიანი და მარილიანი წყლის სავლები. ძალიან პატარა ბავშვებში, ჩვილებში, ვეცადოთ ხშირად ვაწოვოთ ბავშვს. ამ დროს ხდება კუნთების გავარჯიშება და შეიძლება, ტკივილი შევუმსუბუქოთ ბავშვებს. ძალიან კარგია რძე და თაფლი, ოღონდ არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება ცხელ რძეში თაფლის ჩასხმა. რძე და თაფლი ხველასაც უხდება. ეს სიმპტომები სამი დღის განმავლობაში არის და შემდეგ ხდება ამ სიმპტომების უკუგანვითარება,“- აღნიშნულ საკითხზე ინგა მამუჩიშვილმა რადიო „ფორტუნას“ ეთერში ისაუბრა.